Verder met de rest van het patroon

Wanneer we de basisdelen van het kledingstuk in elkaar hebben gezet (zie deel 11), kunnen eventuele andere patroondelen – zoals bijvoorbeeld een kraag, de mouwen, eventuele ritssluitingen, knopen en knoopsgaten, zakken en de rok- of broekband – worden ingezet. Ook hierbij volgen we zoveel mogelijk dezelfde procedure: eerst inrijgen, dan passen, eventueel corrigeren, opnieuw rijgen en (liefst) opnieuw passen. Pas wanneer ook deze geregen patroondelen goed zitten, kunnen zij met de naaimachine worden ingezet en vastgestikt. (Meer gedetailleerde informatie over een aantal van deze andere patroondelen volgt nog in toekomstige artikelen.)

Figuurnaden en naden persen

Afhankelijk van de stof kan het handig zijn om de naden na het stikken eerst te persen. Bij een wollen of dikke stof is het eigenlijk, voordat je verder gaat met het naaiwerk, vanzelfsprekend om dit eerst te doen.

De naden worden altijd aan de achterkant geperst; keer het genaaide kledingstuk dus binnenstebuiten. De rechte naden worden op het vlakke deel van de strijkplank geperst, de ronde naden (bijvoorbeeld bij de heup) en de figuurnaden kunnen het beste op de ronde punt van de strijkplant of op een speciaal perskussentje worden geperst. Wanneer de naden plat geperst zijn, kun je bij het passen veel beter zien hoe het kledingstuk valt.

Tijdens het verder afwerken van het kledingstuk kun je so wie so het beste proberen de stof zo min mogelijk te kreuken. Leg het naaiwerk bijvoorbeeld steeds zo vlak mogelijk, eventueel opgevouwen weg, zodat je het later vrijwel niet meer hoeft te persen.

Zomen

Zomen komt bij vrijwel elk kledingstuk voor; elk kledingstuk heeft een onderkant, die moet worden afgewerkt. Zomen komen voor bij een rok, een jurk, een bloes of overhemd, een jas, broekspijpen en mouwen. Een kenmerk van zomen is dat we de zoom vrijwel altijd zo onopvallend mogelijk willen vastzetten. Afhankelijk van de stof kan het helaas niet helemaal onzichtbaar. Vrijwel altijd worden zomen met de hand vastgenaaid, maar er zijn ook naaimachines, die vaak met een speciaal zoomvoetstuk mooie resultaten geven. Voor sommige elastische en sterk rekkende stoffen, zoals tricot, jersey of elasthan, is een mooie zoom vaak alleen maar te verkrijgen met een speciale interlocknaaimachine. Deze vouwt de zoom als een smal rolletje in en stikt deze dan met een speciale, zeer rekkende steek vast.

Aftekenen van de zoom

Allereerst wordt de zoom afgetekend. Daarbij zorgen we er voor, dat de zoom en de eventuele inslag overal even breed is. Het kan handig zijn, om dit met een kartonnen malletje te doen. Op dit malletje teken je dan de inslag- en de zoombreedte af en je geeft bij de afscheiding tussen inslag en zoom aan de zijkanten van het malletje twee inknipjes (om de hoogte van de inslag goed op de stof over te kunnen brengen met kleermakerskrijt, spelden of rijgdraad). Vouw de stof op de gewenste plaats om, met de zoomtoeslag naar boven. Teken, speld of rijg een stukje vanaf de onderkant de gehele zoom af. Nu heb je voldoende zoom en inslag. Daarna kun je de eventuele resterende stof afknippen.

Zoom met inslag

Sla de inslag naar binnen en speld en rijg deze dan vast. Hou het werk steeds plat op tafel en zorg er voor dat de zoom zo vlak mogelijk wordt gespeld en geregen. Heb je een stugge stof, dan kun je op de rand van de inslag eerst een stiksel maken, zodat de inslag goed plat blijft liggen. Het is makkelijk om na het rijgen de zoom even te strijken. Pers echter niet te zwaar, want dan krijg je lelijke moeten van de rijgdraad in de stof.

Nu kan met het uiteindelijke zomen worden begonnen. Hecht de zoomdraad aan en af op de rand van de inslag. Neem vervolgens steeds enkele weefseldraadjes van de 'ondergrond' (de buitenkant van het kledingstuk) op de naald en steek de naald dan schuin door de zoomrand. Trek de draad niet te strak aan; hoe losser/luchtiger je zoomt, des te minder is de zoom aan de goede kant van het naaiwerk te zien. Zoom echter ook weer niet te los; zo'n dunne, onzichtbare zoom is namelijk niet altijd even sterk.

Zoom zonder inslag

Als je bij een dikke of zware stof de extra verdikking van de inslag wilt vermijden, kun je als volgt te werk gaan. Teken de zoom op gelijke breedte af, maar nu uiteraard zonder inslag. Nadat de stof is gelijk geknipt, werk je de rand af (met bijvoorbeeld een zigzagsteek). De zoom kunnen we dan vastzetten op de ondergrond in een flanelsteek (zie boven - deze is sterker).

Een andere manier om de zoom vast te zetten, is de volgende. Sla het bovenste stukje van de zoom (ongeveer en halve cm) om en neem afwisselend een paar weefseldraadjes van de zoom (op de vouw) en van de ondergrond op. De draad niet strak aantrekken. Deze zoom wordt dan 'tussen' de zoom en het kledingstuk in gewerkt; het bovenste randje blijft los. Deze zoom is wel iets minder sterk van wanneer we de flanelsteek gebruiken, maar tegelijk ook minder zichtbaar.

Rondlopende zoom

Een zoom loopt natuurlijk niet altijd recht. Bijvoorbeeld bij wijde, klokkende en gerende rokken loopt de zoom rond. Als je de rondlopende zoom omslaat, dan zie je direct dat de bovenkant wijder is dan de onderkant. Daarom wordt er in dit geval meestal een heel smal zoompje van ongeveer 1 cm gelegd, dat met de naaimachine wordt vastgestikt.

Blinde zoom

De blindzoom of blinde zoom is de benaming voor een manier van zomen met de naaimachine. Echter, met een eenvoudige naaimachine kun je een blinde zoom vaak niet maken; er is meestal een speciaal zoomvoetje en/of speciale programmasteek voor nodig.

Bij de blindzoom zijn aan de goede kant van het werk kleine puntjes of heel kleine steekjes zichtbaar. Bij dikke, pluizige stoffen vallen de steekjes in de stof weg en kan de zoom geheel onzichtbaar zijn. Of de steekjes aan de goede kant zichtbaar zijn, hang echter niet alleen van de soort stof, maar ook voor een groot deel van je naaimachinevaardigheid af.

De blinde zoom bestaat uit een recht stiksel met op regelmatige afstanden een uitslag. Het is de bedoeling, dat de uiterste puntjes van die uitslag net de stofvouw pakken. Vouw de zoom met een niet te kleine inslag in en rijg hem ongeveer 1 cm vanaf de vast te zetten rand vast.

Vouw het werk vervolgens om (zie foto, aan de linkerkant). Stik nu vlak langs de rand van de inslag. Voor de achterkant van de zoom, zie foto, aan de rechterkant.

 

© ASMAY. *16

Foto's: Asmay, Office.microsoft.com, Pixabay.com.

(Inspiratiebron: Marion Mode.)

 

Meer weten of boeken vinden over naaipatronen? Klik hier.

Voor meer informatie over zelfmaakmode,  klik hier.

 

Zie ook:

Naaien-voor-beginners-7-diverse-soorten-naden

Naaien-voor-beginners-8-figuur-of-coupenaden

Naaien-voor-beginners-9-een-basispatroon-gebruiken

Naaien-voor-beginners-10-werkvolgorde-de-voorbereiding

Naaien-voor-beginners-11-werkvolgorde-het-naaiwerk

Of:

Asmay-s-handwerkmap

Asmay-s-archiefmap