Alweer een wonderbehandeling

Opnieuw hebben een aantal (Europese) wetenschappers een supervondst gedaan: zij hebben hèt middel tegen grijze haren ontdekt. Maar is dat wel zo?

Al jaren wordt er onderzoek gedaan in de laboratoria van cosmeticagiganten, op zoek naar het wondermiddel tegen grijze haren. De wetenschappers van L'Oréal zijn bijvoorbeeld al zo ver met de vorming van hun anti-grijze-haren-pil, dat zij ermee in de testfase zijn beland. De wetenschapper of het bedrijf, die immers daadwerkelijk het middel ontdekt dat het krijgen van grijze haren voorkomt, heeft  direct een groot deel van de wereldbevolking als afzetmarkt en zal er miljarden aan verdienen.

Maar kan dat eigenlijk wel, met een pil of een middeltje het pigment in alle haarzakjes manipuleren? Of krijgen we het ene na de andere wetenschappelijke broodje-aap-verhaal?

Waarom worden onze haren grijs?

Het grijs of wit worden van onze hoofdharen heeft een aantal oorzaken; deze bepalen in hoge mate hoe snel (of hoe langzaam) we onze natuurlijke haarkleur verliezen:

• Genetische factoren
• Hormonale factoren
• Stress
• Levensstijl
• Ouderdom
• Ziekten.

Genetische factoren

Het is algemeen bekend, dat pigmentvorming c.q. –afbraak, huidopbouw en –veroudering voor een groot deel kwesties zijn van erfelijke eigenschappen.

Als je vader of moeder jong grijs is geworden of veel last heeft van pigmentvlekken op de huid, zal jij als zoon of dochter daar ook een gerede kans op hebben. Het zit 'm nu eenmaal in de genen en daar kun je (momenteel) nog weinig aan doen.

Hormonale factoren

Dat hormonen heel veel invloed hebben op ons lichaam is een feit. Vooral de geslachtshormonen zijn uitermate belangrijk voor de groei en ontwikkeling van het lichaam; zo gaan we in de puberteit van een kinderlichaam naar een mannen- of vrouwenlijf. Ook in onze haarkleur is dat veelal merkbaar. In de puberteit wordt de haarkleur van de meeste kinderen één à twee tintjes donkerder.

Het omgekeerde effect ligt dan ook in het verlengde hiervan: bij het ouder worden slijten onze lichaamscellen of raken ze beschadigd. Zo ook de pigmentcellen van ons hoofdhaar, die door het verstrijken der jaren niet langer meer (voldoende) pigment produceren. Onze haren worden lichter en lichter, nee: kleurlozer is het juiste woord.

Stress

Stress, spanningen, angsten, zorgen zijn altijd al debet geweest aan een versnelde ontkleuring van onze haren. Wie heeft tenslotte de verhalen niet gehoord over mensen, die - onder extreme angsten en stress (bijvoorbeeld in concentratiekampen) - in één nacht wit van haar werden?

Dit voortijdig grijs worden is een oneerlijke, maar onontkoombare bijkomstigheid van een leven vol problemen, angsten of zorgen.
Al deze emoties kunnen er voor zorgen dat de lichaamscellen van een mens (te) jong slijten/verouderen (meestal gaat het dan om meer en ook andere cellen dan alleen de pigmentcellen).

Levensstijl

Steeds meer wordt bekend over de grote gevolgen van onze voeding en levensstijl op ons lichaam. Dat bijvoorbeeld weinig beweging, een jachtig leven en veel en vet eten slecht is voor het hart, roken slecht is voor zowel longen als het hart en alcohol slecht is voor lever en hersenen wisten we inmiddels al. Maar de gevolgen gaan ook verder in delen van ons lichaam, waar we misschien niet direct aan hadden gedacht.

Op jonge leeftijd bijvoorbeeld al last van rimpels in het gezicht, ondanks alle dure crèmes die er op zijn gesmeerd? Zeer waarschijnlijk ook al op jonge leeftijd begonnen met roken; dit is funest voor de huid en versnelt veroudering ervan. Zo kan zelfs een structureel vitaminegebrek in de voeding leiden tot eerdere vergrijzing van het haar.

Ouderdom

Met het verstrijken van de jaren gaan onze lichaamscellen langzaam haperen of raken beschadigd. Grijs (of eigenlijk pigmentloos, wit) haar is het uiterste gevolg van een hapering of verandering in de eiwitsynthese in onze haarwortels. Hierdoor ontstaat een steeds groter wordend verlies aan melanine, het pigment van onze haarkleur.

Uiteindelijk wordt er minder en minder, tot misschien totaal geen melanine of pigment meer in de haarwortels aangemaakt en zijn onze haren van grijs tot wit geworden.

In feite wordt ons lichaam slechts de eerste 30 jaar van ons leven stevig opgebouwd, daarna treedt onherroepelijk het biologisch verval in. Dat is natuurlijk heel vervelend, omdat onze gemiddelde levensverwachting een stuk hoger ligt dan de 35-45 jaar, die de natuur blijkbaar van oudsher in gedachten had. In vroeger tijden had men dan hooguit een tiental jaren last van de aftakeling, maar tegenwoordig ben je met 30 misschien nog maar op één derde van je leven of – als we in de toekomstige topleeftijd van 120 jaar mogen geloven – zelfs nog maar op één kwart. Lichamelijke aftakeling in het algemeen is niet alleen vervelend, maar vaak ook pijnlijk en gaat gepaard met allerlei fysieke beperkingen. De aftakeling van de pigmentcellen in onze haren is dat niet; het is vooral een zichtbaar teken van ouderdom.

Ziekten

Nu zijn er ook een aantal ziekten bekend, die voor een versnelde vergrijzing van hoofdhaar verantwoordelijk zijn, zoals bijvoorbeeld bepaalde tumoren, schildklieraandoeningen, genetische ziekten (bijvoorbeeld Progeria), infectieziekten en auto-immuunziekten. Zo is er uit de laatstgenoemde groep bijvoorbeeld de ziekte Vitiligo, waarbij het lichaam de eigen pigmenten in haar en huid aanvalt en vernietigd. Vitiligo-patiënten kunnen worden gekenmerkt, niet alleen door witte haren, wenkbrauwen en wimpers, maar ook door witte vlekken op hun huid.

Terug naar de laatste ontdekking tegen grijze haren

In een langdurig onderzoek naar de auto-immuunziekte Vitiligo zijn enkele wetenschappers, volgens eigen zeggen, op een nieuwe manier gestuit om niet alleen de vorming van witte plekken op de huid, maar ook de vergrijzing van het hoofdhaar tegen te gaan.

Waar bestaat die methode dan uit? Het zou een combinatie zijn van een speciale crème, die op de haren moet worden gesmeerd en daarna wordt blootgesteld aan een bepaalde dosis UvB-straling. (UvB is ultraviolet licht, dat via de zon op een natuurlijke wijze tot ons komt. UvB is echter dat deel van de zonnestraling, dat verantwoordelijk is voor het (zon-) verbranden van de huid en in het ergste geval voor het ontstaan van huidkanker.)

De Europese wetenschappers hebben bij hun testen met Vitiligo-patiënten geconstateerd, dat in witte huidplekken, wenkbrauwen en wimpers die op deze wijze zijn behandeld het pigment terugkeert. En, zo is hun redenering, waarom zou dat effect niet precies zo zijn op de hoofdharen?

IJdelheid of maatschappelijke beeldvorming?

Is het kleuren van grijs haar enkel een kwestie van ijdelheid? Of spelen er meer factoren? Is het maatschappelijk beeld bij grijs of wit haar gelijk aan: oud, bejaard, stram en stijf en afgeschreven? En geldt voor gekleurde haren gelijk een imago van jong, vlot en sportief? Zou je met gekleurde haren die felbegeerde baan eerder krijgen, dan met een grijs of wit kopje? Zijn dit reële vragen of slechts open deuren intrappen? Ik weet het niet.

Dat de cosmeticabranche in ieder geval goud verdient aan de haarkleurproducten is evident: L'Oréal, als marktleider in deze sector, verdiende vorig jaar wereldwijd een slordige EUR 9 miljard (!) aan de kleuring van die zo duidelijk verfoeide grijze haren.

Tot slot

Nu kan ik, als 50+ met slechts een handjevol grijze haren, natuurlijk niet echt meepraten over het grijze haren-trauma, dat velen soms al vroeg in hun leven hebben gekregen. Mijn donkere haarpigment is een genetische erfenis (mijn oma was 100 jaar en gold destijds nog als een – zij het licht verkleurde – 'brunette'), waarvoor ik dankbaar ben, want ik heb daardoor nog nooit een cent uitgegeven aan kleurshampoos, haarspoelingen of haarverf.

Als Vitiligo-patiënt kan ik mij voorstellen, dat je alles, en dus ook deze nieuwe, wellicht omstreden behandelmethode, probeert om vooral de ontsierende witte vlekken weer op je normale huidskleur af te stemmen.

Echter, als niet-patiënt een behandeling ondergaan, waarvan nog niet duidelijk is of het pigment blijvend of maar tijdelijk terugkeert, maar die eventueel wel kan leiden tot huidkanker?

Nee, toch maar niet. Dan maar terug naar het vroegere eerbied voor die onherroepelijke, grijze haren.

 

© ASMAY. *13

Foto's: Office.microsoft.com en Wikimedia.commons.

 

(Voorlopig nog) meer weten over haarkleuring? Klik hier.

Of over huid (en haar) ziekten? Klik hier.

Voor van alles en nog wat over kapsels en make-up, klik hier.

Zie ook:

Extra-vitamines-en-mineralen-of-toch-niet?

Het-belang-van-water-voor-onze-gezondheid

Hoe-bestaat-vrouw-aangeklaagd-voor-baren-van-lelijk-kind

Hoe-identiek-is-een-eeneiige-tweeling?

Of:

Asmay-s-gezondheid-&-ziekte

Asmay-s-mens-&-maatschappij

 

Meer reacties weergeven