Een eenzame oude dag?

Ik ben op dit moment 47 jaar en de kans dat ik redelijk oud word is niet onrealistisch. Ik rook niet, ik drink geen alcohol, ik ga op tijd naar bed en slaap gemiddeld zeven a acht uur, ik heb geen overgewicht, ik probeer zo gezond mogelijk te eten. De enige echte zonde voor mijn gezondheid is misschien dat ik niet aan sport doe, maar ik ben wel de hele dag in beweging. Dus als er niets onverwachts gebeurd dan zou ik volgens de statistieken minstens 90 kunnen worden. Dit heeft dan waarschijnlijk wel tot gevolg dat ik ergens in de loop der jaren dement ga worden, zeker als je naar de statistieken kijkt:

• Ruim 10% van de mensen boven de 65 jaar heeft dementie
• Ruim 20% van de mensen boven de 80 jaar heeft dementie
• Ruim 40% van de mensen boven de 90 jaar heeft dementie

Naar verwachting zullen er het jaar 2050 een half miljoen dementerenden in Nederland zijn. Als ik dan nog leeft dan ben ik 85 jaar. Ik vraag me af hoe het leven van de oudere er dan uit ziet.

 

Een fictief toekomst verhaal

Het is 2042, ik ben 77 jaar.

Na de val de clowneske regering Rutte 1 kwam in het najaar van 2012 Rutte 2. Het was crisis dat jaar, het was al jaren crisis, en er moest aan alle kanten bezuinigd worden. In elke sector ging het mes erin, maar in de zorg leek het wel een bijl! Alles moest in de komende jaren naar de WMO (Wet Maatschappelijke Ondersteuning), de zorg moest langzaam maar zeker de markt op zodat deze tegen een zo laag mogelijk tarief geleverd kon worden. Huishoudelijke verzorging stond het eerst op straat of ging aan het werk tegen een lager loon. Ouderen raakten langzaam maar zeker hun vertrouwde huishoudelijke hulp kwijt, deze werd vervangen door mensen van schoonmaakbedrijven. Niets mis mee natuurlijk, maar die hadden vaak niet veel affiniteit met ouderen, laat staan met dementerende ouderen. 

                                           

In 2014 kwam de volgende bezuiniging, die op de persoonlijke verzorging en de dagverzorging voor ouderen, dit ging ook naar de WMO waardoor veel dagverzorgingen verdwenen want de gemeentes waren goedkoper uit door zorg te kopen bij wijkcentra die door vrijwilligers gerund werden. Het vervoer werd dan ook door de gemeentes geregeld en toen moesten opeens demente ouderen bij kinderen in de bussen vervoerd worden, kinderen werden op de scholen gedropt en de ouderen bij de wijkcentra. Veel ouderen werden met de auto gebracht door hun kinderen of andere mantelzorgers.De persoonlijke verzorging werd nog wel door gediplomeerde verzorgenden gedaan, maar die mochten nog maar 15 minuten per cliënt schrijven, extra tijde was voor eigen rekening van de cliënt. Zo hebben we in  Nederland ruim tien jaar moeten tobben, maar gelukkig kwam daar in 2022 verandering in. De zorg robot van Sony kwam overwaaien uit Japan, deze moest de mensen thuis meer zorg gaan bieden en helpen met de huishoudelijke taken. Zelfs steunkoussen zou de robot aan kunnen doen! De cliënt kon kiezen voor een mannetjes robot of een vrouwtjes robot en je kon er zelf een naam aan geven. De kosten voor de robot werden betaald uit WMZ potje, Wet Moderne Zorg.

Thuiszorg organisatie ZMZ (Zo lang Mogelijk Zelf doen) was de eerste organisatie die de robot aanbood, zowel voor de thuissituatie als op de dagverzorgingen die nog dienst deden.

In de thuissituatie kon de robot o.a. de volgende taken uitvoeren: de cliënt uit bed helpen, naar de douche begeleiden, de knopjes van licht, gordijnen, deuren, water e.d. bedienen. Er kwam een samenwerking tussen verzorgende en robot, 15 minuten voor de verzorgende en de rest van de tijd onbeperkt voor de robot. De robot was ook in staat om medicijnen aan te reiken, die zaten in een vakje in de buik en de robot hoefde maar een keer per maand geprogrammeerd te worden en dan ging de rest van zelf. Alles computergestuurd. Steunkoussen bij de cliënt aandoen kon de robot ook, de cliënt hoefde alleen maar het been op het bijhorende bankje te leggen en dan wist, d.m.v. een sensor, de robot wat er gedaan moest worden. 

Dankzij de robot in de thuissituatie konden er veel verzorgenden ontslagen worden, ze waren overbodig. Het werk dat normaal op een ochtend route door 3 mensen gedaan werd, kon nu door één persoon gedaan worden met behulp van de robot. Alle cliënten van thuiszorg ZMZ kregen een robot aangeboden en als ze die niet wilden dan moesten ze zelf de benodigde extra zorg regelen.

In die tijd was ik zelf 57 jaar en werkzaam als activiteitenbegeleidster op een dagverzorging waar we ook met de robot werkten. Wij hadden een vrouwtjes robot en haar naam was Sjaan! Ze haalde ons veel werk uit handen waardoor ik niet meer met een collega verzorgende werkte maar alleen met Sjaan. Zij deed het stukje persoonlijke verzorging bij de cliënten en ik moest haar assisteren. Ze deelde ook de medicatie uit en tijdens de activiteiten assisteerde ze mij. Ze was heel goed in zingen en spelletjes spelen.

Tot mijn 75ste heb ik met Sjaan gewerkt, toen waren haar chips versleten. Zij werd vervangen door Sjaak en ik mocht gaan genieten van mijn AOA (Algemene Ouderen Armoede). Nu ben ik 77 en mijn geheugen begint achteruit te gaan, maar gelukkig ben ik nog goed ter been en kan ik alles nog zelf doen. En als ik iets niet kan dan komen mijn kinderen me helpen. Inmiddels is de eigen bijdrage voor de robot omhoog gegaan en alleen nog betaalbaar voor mensen met inkomen van minstens de "Balkenende Norm", dit is een norm die nog stamt uit de jaren nulde, ik denk rond 2005 of zo, maar dat weet ik niet zeker.

M.C.Eberhart