Wanneer u ontdekt dat u gebeten bent door een teek dan moet u die zo snel mogelijk verwijderen. Wanneer een teek binnen 24 verwijdert wordt (en de teek geen bloedmaal opgezogen heeft is er namelijk geen kans op de ziekte van Lyme.
Het is van belang dat bij ieder verblijf in de natuur de huid vakkunddig te inspecteren. Verwijder teken op de juiste manier. Let vooral op warme lichaamsplooien zoals oksels, achter de oren, liezen tussen de borstem buik, navel en dergelijke. Controleer bij kinderen ook de hoofdhuid en nek.
Hoe een teek verwijderen?
• Gebruik geen alcohol, jodium, olie of andere middelen voordat u de teek verwijdert.
• Pak de teek zo dicht mogelijk bij de huid beet, bij voorkeur met een puntige pincet of een speciaal tekenverwijderinstrument (te koop in de apotheek of de buitensportwinkel). Als u geen pincet of tekentang heeft, probeer dan de teek zo dicht mogelijk op de huid bij de kop vast te houden tijdens het verwijderen. Knijp bij het verwijderen niet in het achterlichaam van de teek en trek er niet aan.
• Trek de teek er langzaam uit. Als er een stukje van de monddelen van de teek in de huid achterblijft, is dat ongevaarlijk. Dat komt er vanzelf weer uit, net als bij een splinter.
• Ontsmet het beetwondje met 70% alcohol of jodium.
• Noteer de datum waarop u bent gebeten in uw agenda.
• Houd daarna tot 3 maanden na de tekenbeet de huid rondom de beet in de gaten.
• Wat u zeker niet mag doen:
- de teek verbranden met bv. een sigaret
- de teek proberen te verdoven of te doden met alcohol, jodium, azijn, nagellak enz. voordat u de teek verwijdert.
Op welke klachten moet u letten?
Als een tekenbeet niet op tijd wordt ontdekt en behandeld, bestaat de kans op meer ernstige verschijnselen waarbij spieren, gewrichten, het zenuwstelsel en het hart kunnen worden aangetast. De meeste van die verschijnselen zijn waarschijnlijk omkeerbaar als u ze laat behandelen. Hoe langer u wacht met de behandeling, hoe langer het herstel zal duren.
• Een klein rood plekje (minder dan 5 cm) op de plaats van de tekenbeet is een normale huidirritatie. Wordt dat plekje niet groter en verdwijnt het binnen enkele dagen weer, dan is de kans zeer klein dat u de ziekte van Lyme hebt.
Indien de beet na een paar dagen niet genezen is of pijnlijk aanvoelt, raadpleegt u het best uw huisarts. Dit kan wijzen op een lokale infectie (door andere bacteriën).
• Indien na enkele dagen een rode of blauwrode, meestal ringvormige uitslag (Erythema migrans) verschijnt rond de tekenbeet die langzaam groter wordt, moet u zo snel mogelijk uw huisarts raadplegen. De vlek verschijnt meestal na enkele dagen tot twee weken na de tekenbeet, maar dat kan ook pas na 3 maanden zijn. Het is dus belangrijk de plek van de tekenbeet een tweetal maanden goed in de gaten te houden.
U moet dan zo snel mogelijk starten met een antibioticakuur (gedurende 14 dagen). Een bloedtest om na te gaan of u effectief besmet bent, heeft geen zin omdat de besmetting in het bloed op dat ogenblik meestal nog niet kan worden vastgesteld.
De ring verdwijnt uiteindelijk van zelf, maar het betekent wel dat u - als u niet behandeld wordt - de 'ziekte van Lyme' heeft.
Door een behandeling met een antibioticum verdwijnt de huiduitslag meestal binnen de 7 à 14 dagen. Indien de huiduitslag correct wordt behandeld met antibiotica, dan zijn latere verwikkelingen zoals gewrichtsontsteking of zenuwontsteking uitermate klein.
De huiduitslag is niet altijd goed te zien. Op de website van Eucalb staan meerdere verschijningsvormen van deze uitslag. Bovendien krijgt niet iedereen die door een besmette teek is gebeten deze huiduitslag. Ook zonder het verschijnen van de rode ring kunt u de ziekte van Lyme krijgen.
• Een kleine blauwrode, verharde zwelling (lymfocytoom) op de oorlel (bij kinderen) of de borst of tepel (bij volwassenen) is een ander typisch verschijnsel van de Lyme-ziekte. Als dit optreedt moet u onmiddellijk de huisarts raadplegen voor een antibioticakuur.
• Krijgt u in de weken of maanden na een tekenbeet griepachtige klachten zoals hoofdpijn, keelpijn, vermoeidheid, gezwollen klieren en/of koorts? Raadpleeg dan zo snel mogelijk uw huisarts voor een antibioticakuur, ook als u geen huiduitslag hebt gezien. Hoe langer u wacht met de behandeling, hoe langer het herstel zal duren.
Ook bij deze verschijnselen is het niet nodig om eerst een bloedtest uit te voeren om te kijken of u effectief besmet bent.
• Krijgt u in de weken of maanden na een tekenbeet gewrichtspijn in armen of aan de knie, hartritmestoornissen of tekenen die wijzen op aantasting van het centrale zenuwstelsel (zoals scheefstand van het gezicht, dubbelzien, tintelingen in armen en benen…), dan moet u onmiddellijk uw huisarts raadplegen. Dit kan wijzen op ernstige complicaties ten gevolge van de ziekte van Lyme.
De arts zal eerst een bloedtest doen om na te gaan of u effectief besmet bent geweest. Indien die test positief is, dan moet u antibiotica nemen. Soms zal het nodig zijn om de antibiotica intraveneus toe te dienen (wat een opname in het ziekenhuis vereist).
Afhankelijk van de symptomen is volledig herstel in dit stadium niet altijd mogelijk.
Wanneer contact opnemen met uw huisarts na een tekenbeet?
Neem contact op met uw huisarts:
• als het u niet lukt om een teek te verwijderen;
• als u een teek heeft verwijderd die waarschijnlijk al 24 uur of langer in de huid heeft vastgezeten;
• als in de buurt van een tekenbeet binnen enkele dagen tot drie maanden een rode of blauwrode vlek of ring ontstaat die binnen enkele dagen groter wordt;
• als u zich binnen drie maanden na een tekenbeet grieperig gaat voelen met koorts, hoofdpijn, spierpijn en vermoeidheid;
• als u lang na een tekenbeet dubbel gaat zien of een scheef gezicht krijgt;
• als u lang na een tekenbeet pijn, tintelingen of minder kracht in uw arm of been heeft;
• als u lang na een tekenbeet een of meer dikke en pijnlijke gewrichten krijgt, meestal aan uw armen of benen.
Preventief antibiotica nemen?
• In België wordt het preventief toedienen van antibiotica na een tekenbeet afgeraden.
• Volgens de Europese wetenschappelijke studiegroep Eucalb (European Concerted Action on Lyme Borreliosis) is preventieve toediening van antibiotica alleen verantwoord in streken waar aangetoond is dat er veel teken voorkomen die besmet zijn met een agressief type van de ziekmakende bacterie.
• In de richtlijn Lymeziekte van de Nederlandse Commissie van het Centraal Begeleidingsorgaan (CBO) wordt aangeraden om na een tekenbeet preventief antibiotica toe te dienen indien de teek langer dan 24 uur op de huid heeft gezeten. Antibiotica vermindert het risico op lymeziekte wanneer ze binnen 72 uur na het verwijderen van de teek wordt gegeven. Voor niet-zwangere personen van 8 jaar of ouder wordt één dosis van 200 mg doxycycline aangeraden. Voor zwangeren en kinderen tussen zes maanden en acht jaar oud één dosis azitromycine van 500 mg of 10 mg/kg bij kinderen.
Neem alleszins nooit op eigen houtje antibiotica, maar bespreek dit altijd met uw huisarts.
Reacties (2)