Veel mensen in Nederland en de rest van wereld lopen met een stoma rond; een kunstmatige opening in het lichaam, om lichaamsmateriaal van binnen naar buiten de lijden. Het krijgen van een stoma heeft zijn voor- en nadelen, maar het kan erg lastig gevonden worden om eraan te wennen, en ermee om te gaan.

Wat is een stoma?

‘Stoma’ betekent letterlijk ‘opening’ en ‘mond’. In de medische wereld maken ze gebruik van het woord stoma als het gaat om een kunstmatige opening die uw lichaamsdelen aan de buitenwereld verbindt. 

Een stoma leidt lichaamsmateriaal van binnen naar buiten. Denk hierbij aan bijvoorbeeld een darmstoma of urostoma. Een stoma wordt aangelegd wanneer uw lichaam zelf geen lichaamsmateriaal meer naar buiten kan leiden (als gevolg van een aandoening). 

Een stoma kan zowel tijdelijk als permanent zijn, afhankelijk van de reden waarom uw een stoma hebt. Een tijdelijke stoma kan worden aangelegd wanneer u een stuk darm ontstoken heeft, zodat deze de rust krijgt om te herstellen. Ook worden stoma’s wel eens gebruikt bij een darmoperatie, zodat de darmen rust kunnen krijgen tijdens het genezingsproces. 

Voordelen van een stoma

Hoewel veel mensen op zien tegen het krijgen van een stoma, heeft het ook zeker zijn voordelen. Bijvoorbeeld na een jarenlange ziekte van Crohn of Colitis Ulcerosa, kunt u na het krijgen van een stoma in veel gevallen zonder medicijnen door het leven. 

Buikkrampen en vervelende darmonderzoeken worden een stuk minder, en uw lichaam hoeft niet meer te vechten tegen een ziekte, waardoor u meer energie overhoudt. 

Nadelen van een stoma 

Een stoma wordt door veel mensen als een verminking van het lichaam. U krijgt een groot litteken op uw buik, en er hangt altijd een zakje aan. Bovendien is dat zakje lastig te verdoezelen en zult u altijd stomamateriaal moeten meenemen wanneer u ergens gaat logeren. Verder zijn verstoppingen vaak erg pijnlijk, en moeten soms operatief verholpen worden. 

Een ander nadeel is dat u veel voedsel niet meer kan verdragen. Voedsel dat slecht verteert, zoals champignons bijvoorbeeld kunt u niet meer eten omdat u daar verstoppingen van kunt krijgen. Ander 'risicovoedsel' is sla, mais of citrusvruchten. 

Hoeveel stomapatiënten

Over de hele wereld lopen er ongeveer 1,3 miljard mensen met een stoma rond. Ongeveer 32.000 daarvan wonen in Nederland, en ongeveer 12.000 in België. 

Psychische gevolgen van een stoma

Behalve dat de stoma zichtbaar is, en het een aantal andere ongemakken met zich mee brengt, zijn ook de psychische gevolgen van het krijgen van een stoma niet te verwaarlozen. U krijgt 'ineens' een zakje aan uw lichaam en daar moet u aan wennen. U moet uw stoma leren verzorgen, en u wordt geconfronteerd met het litteken dat u aan de operatie hebt overgehouden. Veel mensen krijgen last van een laag zelfbeeld, en vinden het moeilijk om zichzelf te bekijken of door anderen bekeken te worden. Er kan een flinke tijd overheen gaan voor u weer dezelfde dingen doet als voor uw stoma. 

Stoma pimpen

Een stomazakje heeft een bruine kleur die veel lijkt op de huidskleur. Veel mensen vinden het echter leuk om het stomazakje te pimpen. Zo zijn er speciale hoesjes voor over de stomazakjes, die allerlei leuke kleuren en dessins kunnen hebben. Ook zijn er banden die u om uw buik kunt doen, bijvoorbeeld wanneer u een bikini wil dragen, maar het stomazakje wil verdoezelen. 

Natuurlijk is het heel vervelend voor u als een stoma heeft of krijgt. Het is goed mogelijk dat het spreken over voor- en nadelen kwetsend over kan komen als dit onderwerp voor u gevoelig ligt. Dit artikel is er niet om iemand te kwetsen, maar slechts om objectieve informatie te geven.