Hulpteugels bij paardrijden worden gebruikt om de houding van het paard in de gewenste positie te krijgen of bepaald gedrag te corrigeren. Eigenlijk geeft de benaming al aan dat de teugel bedoeld is voor tijdelijk gebruik. Dit soort teugels wordt gebruikt om paarden bepaald gedrag aan te leren of juist ongewenst gedrag af te leren. Gebruik een hulpteugel dan ook altijd met beleid en ga altijd na of het gebruik hiervan nog wel nodig is na verloop van tijd (zie het maar als een cursus).

Welke hulpteugels voor paarden zijn er allemaal?

Ik ga in de artikel op deze volgorde in op de

•  Glijdende martingaal
• De vaste martingaal
• De thiedemann teugel
• De slofteugel
• De Chambon
• De goque
• De halsverlenger
• De trainingsteugel/longeerteugel
• De bijzetteugel

 

Een hulpteugel moet altijd met beleid worden gebruikt en goed afgesteld/ bevestigd zijn en een goede maat hebben om doeltreffend te zijn. Indien je dit zeker weet vraag dit dan na bij uw ruitersportzaak. De inwerking van de teugel stopt op het moment dat het paard de gewenste houding aanneemt. Ontspanning is dus de beloning voor het aannemen van de juiste houding.

Wanneer gebruik je welke hulpteugel

Een vaak steigerend paard of een paard gooit vaak zijn hoofd in de lucht

Dan kiest men voor de Martingaal.

Glijdende martingaal

De glijdende martingaal (zoals hierboven te zien) is de meest gebruikte hulpteugel. Vooral bij het springen is dit een populaire hulpteugel omdat deze paarden vaak wat ''wilder'' gedrag vertonen dan dressuurpaarden.

De martingaal bestaat uit een riem waarvan het ene einde tussen de voorbenen aan de singel vastgemaakt wordt, het andere einde splitst zich in 2 smallere riemen, met aan het uiteinde een ring. Door deze ringen lopen de teugels. De riem wordt omhoog gehouden door een andere riem om de hals van het paard (dit wordt een collier genoemd), maar de "vork" kan ook vastgemaakt zijn aan een borst- of voortuig.

Bij het gebruik van de martingaal is het belangrijk om dwarsstukjes op je teugels te hebben. Deze horen tussen het bit en de ringen van de martingaal in en voorkomen dat de ringen van de martingaal kunnen blijven haken aan de gespen van de teugels.

De martingaal voorkomt dat het paard het hoofd extreem omhoog kan opgooien. Bovendien zorgt de martingaal voor een hoek in de teugels als het paard het hoofd toch omhoog brengt, waardoor het bit neerwaarts kan inwerken op de lagen en niet op de minder gevoelige mondhoeken. Hoe langer de martingaal wordt gelaten, hoe hoger het paard het hoofd kan brengen.

Vaste martingaal

Deze martingaal (zoals hierboven te zien) lijkt op de lopende martingaal, alleen het uiteinde vertakt zich niet in 2 delen maar eindigt in een leren lus die aan de neusriem wordt vastgemaakt. Dus niet aan het bit! Deze martingaal wordt ook wel stootteugel of tie down genoemd en is vooral in Engeland populair. Ook deze hulpteugel voorkomt dat het paard het hoofd extreem hoog kan brengen.

De martingaal voorkomt dus dat het paard het hoofd extreem omhoog gooit en zich daarbij onttrekt aan de ruiterhand. Deze corrigeert het paard wanneer het wil steigeren. Als het paard het hoofd in de gewone houding houdt is de martingaal niet in werking.
 

Thiedemann teugel
 

De Thiedemann teugel (zoals hierboven te zien) is vooral nuttig als het paard het hoofd heel hoog houdt. De Thiedemann teugel treedt dan in werking en zorgt ervoor dat het paard het hoofd in een gewone houding houdt.
Het werkende deel zit met ringetjes en musketons aan de teugel bevestigd, waardoor de ruiterhand de inwerking beïnvloedt. Door de vaste bevestigingspunten wordt de beïnvloeding begrensd.

De thiedemann-teugel is eigenlijk een mengvorm tussen de slofteugel en de martingaal. Op de teugels zijn met tussenafstanden van ongeveer 10 centimeter kleine D-ringetjes genaaid. De thiedemann-teugel bestaat net als de martingaal uit een riem die aan de singel vast zit en zich verderop vertakt in 2 smallere riemen. Aan de uiteinden zitten clipjes. Deze smallere riemen lopen door de bitringen heen en de uiteinden worden vastgeclipt op de ringetjes op de teugels.

Hierdoor ontstaat een vergelijkbare inwerking als die van de slofteugel, maar dan beperkt doordat de lengte van de hulpteugel gefixeerd is en niet bepaald wordt door de ruiterhand. De thiedemann is goed afgesteld als er geen spanning op staat als het paard in de correcte houding loopt.

De slofteugel

De slofteugel (zoals hierboven te zien) moedigt het paard aan het hoofd naar beneden te brengen, of kan zorgen voor een betere nageeflijkheid. Een slofteugel mag alleen door een ervaren ruiter gebruikt worden en alleen in combinatie met een gewone teugel. Deslofteugel is een hulpteugel die door allebei de bitringen loopt. Tussen de benen door wordt hij vastgemaakt aan de singel en lopen via het bit naar de handen van de ruiter. De extra teugel zorgt ervoor dat het paard zijn hoofd goed houdt. Het hoofd wordt namelijk naar beneden gedwongen als je blijft trekken

Er moet altijd een moment van ontspanning op de slofteugel kunnen komen als het paard het hoofd in de gewenste positie heeft. Een slofteugel is ook goed te gebruiken tijdens het longeren. Gebruik een slofteugel nooit tijdens het springen! Een paard heeft tijdens het springen veel ruimte nodig.

Als het paard eenmaal in de juiste houding loopt, hoort er geen spanning meer te staan op de hulpteugel.

Om een meer zijwaartse begrenzende werking te krijgen kun je de slofteugel aan de singelstoten vastmaken. Er is dan ook minder druk.

Omdat deze hulpteugel de spieren van het paard ernstig kan beschadigen, is er veel discussie over. Veel mensen zijn tegen het gebruik ervan, anderen vinden het een goede hulp, mits deze op de goede manier gebruikt wordt.

De Chambon

De Chambon (zoals hierboven te zien) dwingt het paard met het hoofd voorwaarts, waardoor het paard diep en onstpannen gaat lopen en waardoor het ruggebruik verbeterd wordt en de achterhand meer onder kan treden.
De Chambon werkt in achter de oren en in de mondhoeken en loopt tussen de voorbenen van het paard via het kopstuk naar de mond.
 

De Goque

De Goque (zoals hierboven te zien) werkt op dezelfde manier als de Chambon. Bij de Goque wordt meer nageeflijkheid gevraagd doordat hij niet alleen tussen de benen via het kopstuk naar de mond loopt, maar via de bitringen weer terugloopt naar het stuk dat tussen de voorbenen zit.

De halsverlenger

De halsverlenger (zoals hierboven te zien) helpt bij paarden die te kort zijn in de hals of tegen de hand zijn. Zeer geschikt voor jonge paarden. De halsverlenger is elastisch en makkelijk verstelbaar.
 

De trainingsteugel/Longeerhulpteugel

De trainingsteugel/longeerhulpteugel (zoals hierboven te zien) is alleen te gebruiken tijdens het longeren en verbetert het ruggebruik en stimuleert de achterhand. De trainingsteugel is te gebruiken in verschillende stadia van de training, voor zowel jonge als ervaren paarden. Er zijn verschillende manieren van bevestigen en dus ook verschillende manieren van inwerken.

Bijzetteugels

Ook de bijzetteugels (zoals hierboven te zien) zijn er in verschillende uitvoeringen. De bijzetteugels met een rubberen ring geven iets mee als het paard beweegt. De bijzetteugels met elastiek en katrol zorgt voor een constante druk op het bit en beperkt het paard niet in het buigen van de hals. De bijzetteugel bevorderen bij goed gebruik een correcte houding van het paard, in diverse vormen van de oprichting.