Dementie

Herinneringen en emoties

Er zijn helaas nog steeds mensen die niet begrijpen waarom activiteiten ook voor mensen met gevorderde dementie belangrijk zijn. De mentaliteit is dan: ze zijn het toch zo weer vergeten!

Jammer, jammer……

 

Als mensen met dementie in een gevorderd stadium van de ziekte  zitten dan is het inderdaad zo dat het korte termijn geheugen ernstig  aangetast is. Het is dan niet ondenkbaar dan een aanwijzing van twee minuten geleden alweer vergeten is. Dat ze je naam al vergeten zijn voordat je uitgesproken bent.

 

Een mooi voorbeeld is het spel mens erger je niet.

 

 

Als je ervoor kiest dit te spelen met mensen met gevorderde dementie zul je merken dat het heel moeizaam gaat, maar stel je hebt een aantal mensen die het vroeger heel leuk vonden om te spelen en ze geven aan best wel een spelletje te willen doen. Wat doe je dan? Je weet dat ze elke zet zullen vergeten, dat ze niet meer weten wat ze met de dobbelsteen moeten doen, dat ze niet meer weten welke kant ze op moeten met het pionnetje, dat ze al helemaal niet weten wat het doel van het spel is.

Je weet echter ook dat ze wel van het spel genieten, want dat deden ze vroeger ook ze graag.

 

Ik kies ervoor om met twee mensen aan een tafel te gaan zitten een potje mens erger je niet te gaan doen. Gezellig met een kopje koffie erbij! Ze zijn enthousiast en vragen meteen wat ze moeten doen. Ik geef iedereen kleur, maar omdat ze dat ook weer meteen vergeten leg ik bij iedereen briefje neer waarop staat welke kleur ze hebben. Dat vinden ze fijn, hoeven ze het niet steeds te vragen.

Ik leg de spelregels in het kort uit en ik pas ze een beetje aan.  Zo hoef je niet steeds zes te gooien om op het bord te mogen, dat maakt het spel onnodig lang.

Ik nodig de eerste persoon uit om met de dobbelsteen te gooien en moet de dobbelsteen in de hand geven en voordoen wat ze moet doen. Ze doet me na een gooit: Zes! Ze straalt van geluk, kijkt me lachend aan en heeft geen idee wat ze nu moet doen. Maar dat maakt niet uit want ze vindt het wel prachtig. Ik stuur haar hand naar haar groene poppetje en zet samen met haar zes stappen. Om haar nog gelukkiger te maken mag ze nog een keer gooien! Vier! En wederom help ik haar om vier stappen te zetten. Dan leg ik haar uit dat ze even moet wachten, de volgende is aan de beurt.

Deze meneer weet hoe hij met de dobbelsteen aan de gang moet en gooit: Drie! Hij pakt het groene poppetje en zet deze zomaar ergens neer. (nu is het aan mij om te corrigeren zonder de eigenwaarde van meneer naar beneden te halen) Ik zeg: Zwart is uw lievelingskleur toch? Zullen we met de zwarte die stappen zetten? Zo gezegd, zo gedaan. Dhr. herkent zijn lievelingskleur en glimlacht omdat hij deze ook mag gebruiken.

Dan ben ik zelf aan de beurt, ik heb geel. Ik gooi met de dobbelsteen zet vier stappen. Bij elke handeling zeg ik hardop wat ik aan het doen ben. Op die manier help ik onbewust de mensen de handelingen in het hoofd te herhalen. Helaas werkt  dit niet altijd. Ze weten bij de volgende ronde allebei niet wat er van ze verwacht wordt, maar ze willen wel verder en zeggen dan: Wat is het zo gezellig hé?

 We spelen het spel verder en ik geef bij elke worp opnieuw aanwijzingen wat er van ze verwacht wordt tot een van de twee (uiteraard stuur ik het zo aan dat ik zelf verlies) het spel wint en alle pionnen op zijn plek staan.  De winnaar is helemaal blij, ze weet niet waarom maar ze is blij en ze zegt: wat was het fijn hé? Zoooo gezellig. Big smile :-)

Na afloop weten ze geen van beiden meer wat ze hebben gedaan, maar ze voelen zich allebei heel blij. De emotie die ze voelden (een blij gevoel) is nl. wel blijven hangen. Het geheugen laat ze in de steek maar emotie niet.

 

De kern van dit verhaal?

 

Het is heel belangrijk om door middel van activiteiten mensen met gevorderde dementie een prettig gevoel te laten beleven. Gevoel blijft nl. nog lang hangen en er niets mooiers  dan een medemens gelukkig maken. Wat geeft het nou dat ze niets meer van een spelletje weten? Als ze zich gelukkig voelen dat is dat toch 100% winst.

 

Een positieve emotie verhoogd de eigenwaarde, maakt stofjes aan waardoor je je gelukkig voelt, zorgt voor vertraging van ziekteverloop.

 

A smile every day keeps the doctor away J

 

M.C. Eberhart