Wat kun je allemaal van de belasting aftrekken, en hoe doe je dat? In dit artikel worden alle aftrekposten voor de belasting in 2013 besproken.

Aftrekposten belasting 2013: regels en voorwaarden

Er bestaan diverse manieren om minder inkomstenbelasting te betalen. De gangbaarste daarvan is wellicht wel het aftrekken van bepaalde kosten die je hebt gemaakt: de aftrekposten. In dit artikel zullen we bespreken wat je allemaal kunt aftrekken bij de aangifte inkomstenbelasting over 2012 (d.w.z., de aangifte die per 1 april 2013 moet zijn gedaan) en de eventuele wijzigingen in 2013. Hiervoor zijn de aftrekposten van deze persoonsgebonden aftrek opgedeeld in negen categorieën:

1. Aftrekposten voor gezin en familie (alimentatie, levensonderhoud kinderen, enz.)
2. Giften
3. Hypotheekrenteaftrek
4. Lening aan startende ondernemer (durfkapitaal)
5. Lijfrenten
6. Reiskosten openbaar vervoer
7. Rijksmonumentenpand
8. Studiekosten
9. Ziektekosten

1. Aftrekposten voor gezin en familie (alimentatie, levensonderhoud kinderen, enz.)

Er zijn vier belangrijke aftrekposten met betrekking tot familie en gezin: alimentatie, levensonderhoud kinderen, uitgaven voor verblijf thuis van ernstig gehandicapten en het onderling verdelen met een fiscale partner. Om te beginnen de alimentatie. Wanneer je gescheiden bent (in fiscale termen: duurzaam gescheiden), kun je de alimentatie, een eventuele afkoopsom en periodieke betalingen voor verplichtingen tot schadevergoeding als aftrekpost opvoeren. Indien de partner blijft wonen in uw woning kan ook het eigenwoningforfait worden afgetrokken. Let op: alimentatie voor kinderen is niet aftrekbaar, maar hun levensonderhoud is dat in uitzonderingsgevallen wel. Consulteer in dat geval uw belastingadviseur.

De tweede aftrekpost in deze categorie heeft betrekking op kinderen. Indien u per kwartaal meer dan € 408 kwijt bent aan het levensonderhoud van een kind heeft u in bepaalde gevallen recht op aftrek van deze kosten, tot een bedrag van maximaal € 1.065. De belangrijkste voorwaarden hiervoor zijn: u heeft geen recht op kinderbijslag, het kind heeft geen recht op studiefinanciering en het kind is jonger dan 21 jaar (let op: dit is een wijziging t.o.v. 2011, toen deze grens nog 30 jaar was).

Ten derde kunnen uitgaven voor het verblijf thuis van ernstig gehandicapten worden afgetrokken bij de aangifte ib. Het betreft dan verwanten die normaal gesproken verblijven in een AWBZ-instelling. Daarbij kan “thuis” ook bijvoorbeeld het vakantieverblijf zijn. Let op: de leeftijdsgrens is per 2012 verlaagd. Voorheen konden enkel kosten voor personen ouder dan 27 jaar worden afgetrokken, tegenwoordig al vanaf 21 jaar.

Het laatste punt is geen aftrekpost an sich, maar kan wel veel geld schelen. Het is namelijk net als bij heffingskortingen mogelijk om aftrekposten onderling te verdelen met de fiscale partner. Dit kan zeer interessant zijn, want u kunt namelijk in de regel niet meer aftrekken dan u inkomen heeft. Zo kan de minstverdienende partner eventuele aftrekposten doorschuiven naar de ander.

2. Giften

Donaties zijn aftrekbaar voor de inkomstenbelasting, soms zelfs voor een bedrag hoger dan de gift zelf. We geven hier een overzicht van de belangrijkste bepalingen. (Let op: de definitie van giften is: gedaan aan een algemeen nut beogende instelling (ANBI). Schenkingen aan bijvoorbeeld familieleden vallen hier dus niet onder!) Ten eerste zijn periodieke giften volledig aftrekbaar. Dit zijn giften die over een periode van tenminste vijf jaar worden gedaan en zijn vastgelegd in een notariële akte. Voor niet-periodieke giften geldt dat deze aftrekbaar zijn indien ze minstens € 60 of, indien dat hoger is, 1% van het verzamelinkomen bedragen, tot een maximum van 10% van het verzamelinkomen. Sinds 2012 geldt bovendien dat giften (periodiek en niet-periodiek) aan ANBI’s voor 1,25 maal mogen meetellen als aftrekpost, tot een maximum van € 1.250, en dat ook eenmalige donaties aan een steunstichting sociaal belang behartigende instelling (SBBI) onder bepaalde voorwaarden aftrekbaar zijn.

3. Hypotheekrenteaftrek

De hypotheekrenteaftrek van het eigen huis is één van de grootste aftrekposten voor de belasting. Onder andere rente en kosten voor de eigenwoningschuld, periodieke betalingen voor erfpacht, opstal of beklemming en eenmalig aftrekbare kosten zijn aftrekbaar. Wel moet per 2013 rekening gehouden worden met een aantal wijzigingen. Zo kan de rente op nieuwe hypotheken enkel nog worden aftgetrokken indien deze in maximaal 30 jaar worden afgelost, er maandelijks een vast bedrag wordt afgelost (annuïteitenhypotheek) en indien er geen aflossingsvrije lening is. Of, en zo ja, welke wijzigingen er in 2013 gaan gelden voor de hypotheekrenteaftrek van bestaande hypotheken is nog niet definitief bekendgemaakt. Indien dit wordt gedaan zal op deze pagina een update volgen.

4. Lening aan startende ondernemer (durfkapitaal)

Een lening aan een startende onderneming is soms aftrekbaar voor de belasting in box 1. Deze aftrekpost is echter wel gebonden aan diverse voorwaarden. Zo moet het te lenen bedrag minimaal € 2.269 zijn, mag de ontvanger maximaal zeven jaar zelfstandigenaftrek hebben ontvangen, moet het de eerste acht jaar een achtergestelde lening zijn (d.w.z.: andere geldschieters hebben voorrang bij hun vorderingen) en geldt er een maximum op het rentebedrag (te weten de wettelijke rente). Evenwel kan deze aftrekpost voor beide partijen bijzonder interessant zijn. Indien u dit voornemens bent wordt daarom geadviseerd een belastingconsulent te raadplegen.

5. Lijfrenten

Met lijfrenten kun je fiscaal voordelig sparen, omdat de premies soms aftrekbaar zijn voor de inkomstenbelasting. Het gaat dan om een lijfrenteverzekering, een lijfrentespaarrekening of een lijfrentebelegging. Denk dan aan een (tijdelijke) oudedagslijfrente of een nabestaandenlijfrente. U komt in aanmerking voor deze aftrekpost indien u zelf de premies betaalt of de stortingen doet en u in een bepaald jaar onvoldoende pensioen heeft opgebouwd, zodat er een jaarruimte of reserveringsruimte is ontstaan.

6. Reiskosten openbaar vervoer

Indien je als werknemer in loondienst woon-werkverkeer met het openbaar vervoer doet en zelf je reiskosten betaalt (niet de werkgever dus) kun je deze kosten soms aftrekken bij de aangifte inkomstenbelasting. Er gelden dan drie voorwaarden: 1) de afstand (enkele reis) tussen werk en woning is meer dan 10 kilometer; 2) je reist minstens 1 dag per week naar je werk of 40 dagen per kalenderjaar naar dezelfde werkplek, mits deze reis binnen 24 uur heen en terug gaat; 3) je beschikt over een zogenaamde openbaarvervoerverklaring of reisverklaring. Let op: er gaan geruchten dat deze aftrekpost in 2013 wordt versoberd. Indien hierover een definitieve bekendmaking wordt gedaan zal op deze pagina een update volgen.

7. Rijksmonumentenpand

Indien je een rijksmonumentenpand bezit dat een eigen woning is in box 1 (inkomen uit werk en woning) en een onderdeel van uw bezittingen en schulden is in box 3 (inkomen uit sparen en beleggen) kun je de kosten voor onderhoud aftrekken bij de aangifte inkomstenbelasting. Dit geldt dus niet voor verbeteringen (uitbreidingen, enz.). Let op: vanaf 2012 is het niet langer mogelijk om kosten zoals vaste eigenaarslasten en afschrijvingen af te trekken. Bovendien is de aftrek beperkt tot 80% van de onderhoudskosten. Voor eigenaars die onherroepelijke verplichtingen zijn aangegaan vóór 2012 geldt een overgangsregeling. Consulteer hiervoor de fiscaal adviseur.

8. Studiekosten

Studiekosten mogen onder bepaalde voorwaarden worden afgetrokken. Het gaat dan om studiekosten voor een studie gericht op het (toekomstige) beroep, wanneer er sprake was van een leertraject, en enkel kosten boven de drempel van € 500 inclusief vergoedingen zijn aftrekbaar. Deze kosten kunnen zijn: lesgeld, collegegeld of instellingscollegegeld; kosten voor studieboeken of vakliteratuur; voor EVC-procedures (Erkenning Verworven Competenties), en voor de afschrijving van duurzame goederen die speciaal voor de studie of opleiding zijn aangeschaft. Het kan overigens ook gaan om studiekosten die een eventuele fiscale partner heeft gemaakt.

9. Ziektekosten

De zogenaamde specifieke zorgkosten kunnen ook worden afgetrokken van de inkomstenbelasting. Dit zijn kosten voor:

• een dieet
• extra gezinshulp
• extra kleding en beddengoed
• genees- en heelkundige hulp
• hulpmiddelen (bijvoorbeeld steunzolen, protheses, gehoorapparaten of een rolstoel)
• reiskosten voor ziekenbezoek
• vervoer (bijvoorbeeld reiskosten naar een huisarts of een ziekenhuis)
• voorgeschreven medicijnen (ook homeopathische).

Let wel op dat een aantal van de bovengenoemde ziektekosten slechts deels aftrekbaar zijn en dat er soms aanvullende voorwaarden gelden. De volledige behandeling hiervan past niet binnen de strekking van dit artikel. Consulteer hiervoor een belastingadviseur.

©HenkX, oktober 2012
Laatste update: 5 januari 2013

Tip: meer fiscaal? Word fan van de zilla Persoonlijke Financiën en Belastingen!