De rol van de Surinaamse vrouw verschilt en is volledig afhankelijk van de culturele achtergrond, de opvoeding, het geloof, maar ook de maatschappelijke en sociale ontwikkeling spelen een belangrijke rol. Er is zelfs een link naar het veel besproken slavernijverleden, waardoor de rol van de Surinaamse vrouw in veel gevallen anders ligt dan menigeen wellicht zou willen of zou wensen. Maak kennis met de rol van de Surinaamse vrouw

 

De Surinaamse bevolking

Om meer te kunnen begrijpen zal ik eerst kort ingaan op de samenstelling van de Surinaamse bevolking. De Surinaamse bevolking is een samenstelling van Indianen (oorspronkelijke bewoners van Suriname), Creolen (afstammelingen van Afrikaanse slaven), Javanen, Hindoestanen en Javanen (die allemaal als contractarbeider naar Suriname zijn gekomen, na de afschaffing van de slavernij) en Chinezen. Daarnaast leven er nog boeroe’s (afstammelingen van de Hollandse boeren) en Libanezen, Guyanezen in Suriname. De laatstgenoemden zijn echter kleine groepen, het merendeel van de bevolking bestaat uit de eerst genoemde bevolkingsgroepen.

Na immigratie naar Suriname, heeft elke bevolkingsgroep de eigen gewoonten, eigen cultuur en eigen religie meegenomen naar dit land. De hoofdreligies zijn: Christendom, Hindoeïsme en Islam, in mindere mate komt hier de wintireligie bij (Afrikaanse natuurreligie).

 

De rol van de Creoolse vrouw

De Creoolse vrouw is in veel gevallen sterk en onafhankelijk, ze vervult de rol van vader en moeder, is hoofdkostwinner, opvoeder en verzorgt meestal een hele schare kinderen. Dat een Creoolse vrouw er vaak alleen voor staat is terug te voeren naar het slavernij verleden. Alhoewel de slavernij reeds in 1863 afgeschaft is, zijn bepaalde manieren van leven van generatie op generatie doorgegeven. De man werd in de slaventijd van zijn vrouw gescheiden en de vrouw moest het in haar eentje zien te rooien met eventuele kinderen. De hedendaagse Creoolse man heeft vaak nog steeds een zelfde houding en loopt weg van zijn verantwoordelijkheden, waardoor de Creoolse vrouw er vaak alleen voor staat.

Dit komt de opvoeding van de kinderen vaak niet ten goede. Als je als vrouw er 2-3 banen op na moet houden om eten op tafel te krijgen, oudere meisjes verantwoordelijk worden voor de zorg over jongere broertjes en zusjes, dan is het begrijpelijk dat de positie en rol van een Creoolse vrouw allesbehalve begerenswaardig is.

De Marrons in het binnenland (Creolen in het binnenland) van Suriname hanteren een andere stelregel: zij mogen vanuit hun cultuur meerdere vrouwen hebben, indien zij er wel zorg voor dragen dat ze de vrouwen verzorgen. Dat wil zeggen dat het de vrouwen aan niets mag ontbreken en dat eventuele gezamenlijke kinderen ook door de vader verzorgt dienen te worden. Het klinkt mooier dan het is, want in de praktijk wordt deze stelregel helaas niet altijd na geleefd.

Natuurlijk zijn er altijd uitzonderingen op de regel, met name in die gevallen waarbij een gezin het Christendom aanhangt en de ouders gewoon getrouwd zijn en de vader de plaats in het gezin inneemt die hij behoort in te nemen, waardoor de opvoeding en het verdienen van de kost door beide ouders geschiedt. In die gevallen ligt de rol van de vrouw heel anders. Wel is het zo dat de vrouw in die gevallen veelal ondergeschikt dient te zijn aan de man.

 

 

De rol van de Hindoestaanse vrouw

Deze verschilt hemelsbreed van de rol van de Creoolse vrouw, zeker in die gevallen waarbij men de Hindoereligie aanhangt. Mensen die diep religieus zijn zullen hun kinderen zelfs anno 2012 nog uithuwelijken, zonder daarbij rekening te houden met de eigen gevoelens. Veelal worden jonge meisjes (17-18 jaar) uitgehuwelijkt aan oudere mannen (zelfs tot in de 50+) of binnen de familie (heeft te maken met het kastenstelsel, waarbij men zich niet wil vermengen met mensen uit een lagere kaste bijvoorbeeld). Trouwen met iemand van een andere cultuur of afkomst is voor veel Hindoestanen nog een brug te ver, alhoewel er langzaam door de nieuwe generatie verandering op komst is.

Een Hindoestaanse vrouw die getrouwd is, zal in de meeste gevallen na haar huwelijk bij de schoonouders in huis trekken. Helaas brengt dit in veel gevallen problemen met zich mee, zeker als er sprake is van minder hoog opgeleide mensen. De ouders van het meisje zullen het meisje aan haar lot overlaten als ze eenmaal getrouwd is: zij behoort nu de man toe en zal zich moeten schikken in haar lot. Gearrangeerde huwelijken staan vaak garant voor problemen: de vrouw dient volledig ondergeschikt te zijn aan de man en dit brengt soms huiselijk geweld met zich mee, waarbij de man zijn handen niet thuis kan houden. Met name de laatste tijd zijn er steeds vaker krantenberichten, waarbij vrouwen (dodelijke) slachtoffers worden van huiselijk geweld en in veel gevallen gaat het hierbij om relaties/huwelijken waarbij tenminste één van de twee partners een Hindoestaan is. Dit alles heeft tot gevolg dat er een bijzonder hoog aantal zelfmoorden plaatsvindt onder deze bevolkingsgroep in Suriname.

De vrouw wordt als minderwaardig beschouwt, immers, wie na reïncarnatie als vrouw terugkomt heeft toch iets fout gedaan, want de man staat boven de vrouw. Overigens is dit niet overal zo, er zijn gelukkig ook genoeg gelukkige en gezonde relaties/huwelijken, waarbij de vrouw gelijk staat aan de man of in elk geval een gelukkige huisvrouw is of zelfs als gelijkwaardig gezien wordt. De vrouw zal dan net als de man een baan hebben, maar de vrouw zal zich wel nog steeds meer bezighouden met de opvoeding van de kinderen dan de man.

 

De rol van de Javaanse vrouw

Voor Javaanse vrouwen geldt dat haar rol afhankelijk is van het geloof waarin ze opgevoed wordt. Een Moslima zal trouwen, de rol van huisvrouw vervullen, maar dat wil niet zeggen dat de moslim mannen hier in Suriname net zo slecht omgaan als men vaak hoort in andere landen, waarbij de vrouw onderdrukt wordt en niets te zeggen heeft en slechts dient als een voetveeg. De Javaanse vrouw zal wel ondergeschikt zijn aan haar man, maar veelal in liefde. Wanneer men het Christendom aanhangt gelden nagenoeg dezelfde regels. De Javaanse gemeenschap is een erg gesloten gemeenschap, die elkaar in tijden van nood niet in de steek laat. Problemen, als deze bijvoorbeeld in een huwelijk of relatie voorkomen, zullen in alle gevallen binnen de familie gehouden worden en opgelost worden.

Men verwacht overigens wel dat een Javaanse vrouw goed voor haar man zal zorgen, dit wordt gezien als een taak die de vrouw verplicht is op zich te nemen. Een Javaanse man zal daarom ook minder in bijvoorbeeld de keuken te vinden zijn dan de vrouw.

De Indiaanse vrouw

Bij de Surinaamse Indianen speelt de vrouw een grote rol. De vrouw is veelal degene die de zaken bepaalt die in en om het huis gebeuren. Dorpen etc. worden echter in de meeste gevallen nog steeds traditioneel bestuurt door de mannen. De rol van de Indiaanse vrouw is overigens afhankelijk van de plek waar zij woont: in het binnenland of in de stad.

 

 

De rol van de Surinaamse vrouw

Bovenstaande laat de rol van de vrouwen zien, waarbij gericht gekeken is naar de cultuur en religie. Er zijn echter ook verschuivingen waarneembaar, nu Suriname steeds beter toegang krijgt tot bijvoorbeeld het internet. De jongere generatie vrouwen wil niet meer afhankelijk zijn van een man en zorgt ervoor dat ze zich goed scholen. Dit wordt duidelijk als men kijkt naar het aantal vrouwelijke studenten op de Anton de Kom Universiteit in Paramaribo. Met name Hindoestaanse vrouwen werken er hard aan zich op te werken van hun underdog situatie, naar meer erkenning onder de eigen bevolkingsgroep.

Echter is er tevens sprake van een andere trend: de trend dat vrouwen alles zullen doen om maar materiële zaken te krijgen. Er zijn genoeg Surinaamse mannen die graag een tweede vrouw (buitenvrouw, d.w.z. buiten het huwelijk om een minnares) erop na houden en deze minnares tevreden stellen door haar een huis te schenken of er eentje voor haar te huren, haar te voorzien van een auto en andere zaken. Niet alleen jonge meisjes laten zich hiertoe gebruiken, het gebeurd in alle lagen van de bevolking. Helaas weten mannen dit maar al te goed en wordt er volop misbruik van gemaakt. Dit wordt duidelijk als men als vrouw over straat gaat: men wordt nagefloten, er worden geluiden gemaakt, men wordt nageroepen of men wordt gewoon aangesproken met de vraag of men niet zin heeft om samen het bed in de duiken. De mannen in kwestie zijn zeer divers: van jong tot oud, van geschoold tot werkeloos. Opvallend hierbij is dat vooral de oudere generatie mannen (vaak slecht verzorgd uiterlijk) dit toepassen wanneer er een jonge vrouw passeert in  de veronderstelling dat ze werkelijk aantrekkelijk zijn. Het is betreurenswaardig dat er genoeg meisjes en jonge vrouwen zijn die zulke kerels in de armen vliegen, alleen om uit hun erbarmelijke toestanden te kunnen vluchten.

Positief te vermelden is dat er in de politiek verschuivingen merkbaar zijn, waardoor vrouwen nu deel uit maken van de DNA (De Nationale Assemblee). Zo kent Suriname een vrouwelijke voorzitter (drs. Simons) en een vrouwelijke ondervoorzitter (drs. Wijdenbosch) en er zijn een aantal vrouwelijke ministers. De positie en rol van de Surinaamse vrouw is geleidelijk aan aan het verschuiven van minderwaardig en eventueel onderdrukt naar gelijkwaardig aan de positie van de man. Er zullen echter nog heel wat jaren voorbij moeten gaan, alvorens de mannen zich hierbij neerleggen en huiselijk geweld ingeperkt zal zijn, aangezien cultuur en religie sterker zijn dan de ontwikkelingen die nu wereldwijd plaatsvinden. Gelukkig mag nog gezegd worden dat het met het onderwijs aan meisjes wel goed gaat: overwegend de meeste meisjes genieten goed onderwijs, waardoor zij in elk geval de kans krijgen zich te ontwikkelen.

 

Meer reacties weergeven