De afkomst van sprookjes.

Bij sprookjes denkt een ieder waarschijnlijk aan Assepoester, Roodkapje, Doornroosje noem maar op. Anderen zullen waarschijnlijk denken aan de Gebroeders Grimm die meerdere van deze boeken hebben geschreven. Maar waar ligt daadwerkelijk de afkomst.

Sprookjes:

Volgens velen is een sprookje een volksverhaal met veel magie en fantasie erin verwerkt. Vaak begint een sprookje met de zin er was eens .........Overal ter wereld komen sprookjes voor met veel vergelijkbare elementen erin verwerkt. Koningen, prinsen, prinsessen, elfen, draken, heksen, feeën, sprekende dieren je komt ze allemaal tegen in sprookjesverhalen. Het woord sprookje is afgeleid van het middeleeuwse woord sproke wat verhaal betekend.

Er bestaan vele soorten sprookjes zoals:

• Volkssprookje ( ontstaan onder het volk en doorverteld door het volk)
• Bruidverwervingssprookje ( verhalen over helden of heldinnen die vervolgens trouwen met een prins of prinses)
• Cultuursprookje ( een volkssprookje waarvan de bedenker bekend is en die vaak gebeurt is maar mooier is verbloemd)
• Diersprookjes ( sprookjes waar vaak sprekende dieren een hoofdrol spelen)

Een goede voorbeeld van een sprookje dat in meerdere landen bekend is hetzij wel op een andere manier verteld is het sprookje van Assepoester. Haar glazen muiltje spelen in vele sprookjes uit vele landen een hoofdrol. Zo is het Indiase versie als volgt.

Er was eens een hindoe radja dat een dochter had die met een halssnoer om werd geboren. Als dit halssnoer van haar nek werd afgehaald zou deze prinses sterven. Op een gegeven moment kreeg ze van haar vader een paar muiltjes versierd met goud en edelstenen, maar verloor deze in de bergen tijdens een zoektocht naar mooie bloemen.  Een prins vond deze muiltjes en raakte er zo van bekoord dat hij de draagster ervan wou vinden. Na een zoektocht vond hij haar en trouwde met haar. Een andere jaloerse vrouw stal daarna de halssnoer van de prinses, waarna deze stierf, maar haar lichaam verging niet. Op een gegeven moment vond de prins de halssnoer en deed deze weer om de hals van zijn prinses, waarna deze ontwaakte en ze leefden nog lang en gelukkig.

Ook in de Griekse legende kwam het muiltje voor. Een verloren muiltje over een bekoorlijke vrouw wordt gestolen door een adelaar en in de schoot geworpen van een koning. Aangezien het muiltje zo mooi maar ook zo klein was wordt de koning verliefd op de draagster. Na een zoektocht werd deze vrouw genaamd Rhodope gevonden, ze trouwden en leefden nog lang en gelukkig.

Het verhaal van Assepoester of Cinderella gaat over een prins dat hertrouwd met een vrouw. Aangezien assepoester niet met haar stiefmoeder en stiefzusters overweg kan wordt zij als sloofje gebruikt. Op een gegeven moment is er een bal. Iedereen gaat er naartoe en Assepoester wil ook graag,maar heeft geen geschikte kleding. Hier wordt voor gezorgd, maar let op voor 24 uur wegwezen want dan veranderd de mooie Asseppoester weer terug in het sloofje. Helaas eenmaal was het bijna te laat, ze rende weg, verloor haar glazen muiltje en de prins die zeer gesteld was geworden op Assepoester vond deze. Na een lange zoektocht vond hij haar, ze trouwden en leefden nog lang en gelukkig.

De gebroeders Grimm:

Velen denken dat deze broers schrijvers waren van deze sprookjes, maar niets is minder waar. Mostreeks 1806 begonnen Jacob en Wilhelm Grimm  diverse sprookjes te verzamelen. Ze vertaalden deze en maakten er verschillende boeken van. Deze boeken zijn na de bijbel het meest verkochte boek ter wereld. Er zijn wereldwijd 26 miljoen bundels verschenen in meer dan 160 verschillende talen. De broers hebben de sprookjes dus niet uit eigen fantasie geschreven zoals Hans Christian Andersen dat wel deed, maar vertaald in heel veel talen. Het waren namelijk taalgeleerden.

Het eerste deel verscheen in 1812 met hierin 86 sprookjes. Het tweede deel met 70 sprookjes verscheen 2 jaar later in 1814. Vanaf 1819 verschenen er diverse herdrukken of bijgwerkte boeken waarna in 1822 deel 3 kwam met aantekeningen en afkomsten van deze sprookjes.

De sprookjes van Grimm zijn en blijven ongekend populair. Wie kent de volgende sprookjes niet:

• Roodkapje ( het meisje met haar rode kap gaat naar haar grootmoeder. In het bos daar woont een boze wolf en spreekt haar aan. Nadat hij hoort dat ze naar haar grootmoeder gaat rent hij naar het huisje van haar oma en eet deze op. Vervolgens gaat hij gekleed als haar grootmoeder op oma haar bed liggen. Roodkapje komt daar aan en vraagt aan haar: Zeg oma wat heb je grote ogen, de wolf zegt daar kan ik je beter mee zien. Vervolgens zegt roodkapje zeg oma wat heb je grote oren, de wolf zegt vervolgens daar kan ik je beter mee horen waarna roodkapje vraagt zegt zeg oma wat heb je grote tanden. De wolf springt uit bed en schreeuwt daar kan ik je beter mee opeten en vervolgens werd ook roodkapje opgegeten. Hierna viel de wolf in slaap en een jager vond hem in het bed van grootmoeder. Hij zag direct wat er was gebeurt, sneed de buik van de Wolf open en bevrijdde zowel roodkapje als haar groootmoeder. De buik van de wolf werd met stenen volgepropt en toen de Wolf wakker werd voelde hij zich ziek. Ging naar een put om water te drinken en door het rollen van de stene viel de Wolf in de put en verdronk.
• Doornroosje (Een koningspaar verlangt al jaren naar een kindje, maar helaas het duurt wel erg lang. Op een gegeven moment kruipt er een kikker uit het water en deze verteld de koning dat hij voor het einde van het jaar een kindje zal hebben. en inderdaad dit gebeurt. Hij orgiseert een feest maar kan niet alle 13 wijzen uitnodigen omdat hij maar bestek voor 12 wijzen heeft. Hij besluit daarom 1 vrouw niet uit te nodigen. Na het feest wordt het kind wondergaven zoals wijsheid,schoonheid, rijkdom gegeven door 11 van de dertien wijzen maar de niet uitgenodigde zint op wraak. Ze voorspelt dat Doornroosje op haar 15de zich zal prikken aan een spinnenwile en zal sterven. Deze vervloeking kan door de twaalde wijze niet worden opgeheven,maar wel worden verzacht. Het kind zal 100 jaar slapen. De koning laat alle spinnewilen verwijderen,maar op haar vijftiende vindt Doornroosje een spinnewiel,prikt zich eraan en valt 100 jaar lang in slaap. Een prins had van haar gehoord, gaf haar een kus en ze werd wakker. Ze trouwden en leefden nog lang en gelukkig.
• Hans en Grietje ( Samen met hun vader en stiefmoeder wonen deze kinderen aan de rand van het bos. De ouders zijn arm en besluiten na een tocht hun kinderen in het bos achter te laten. De eerste maal luktte dit niet omdat Hans het plan had gehoord en kiezelstenen liet allen om hun huis terug te vinden. De tweede keer was hun stiefmoeder slimmer en sloot ze de deur af. Hans besloot om broodkruimeltjes achter te laten om zo hun huis weer terug te kunnen vinden, maar de vogeltjes hadden alles opgegeten. Op een gegeven moment ontdekten ze een huisje gemaakt van brood, koek en suiker. Smulden hiervan, maar een oude heks kwam naar buiten en neemt hen mee naar binnen. Toen bleek deze heks kwaad in haar zin te hebben Ze nam Grietje als slaaf en probeerde Hans vet te mesten om hem daarna op te smullen. Grietje had dit door en op een dag toen de heks Grietje water liet halen om de bakoven te stoken en Grietje hierin te duwen echter Grietje duwt de heks zelf in het vuur. Ze bevrijd Hans, gaan het huis in, nemen parels en edelstenen mee en gaan op weg richting hun ouderlijke huis. Hun stiefmoeder bleek gestorven te zijn en vader is heel blij zijn kinderen terug te zien. Door alle edelstenen en parels leefden ze niet meer in armoe,maar leefden nog lang en gelukkig.

Dit zijn slechts enkele verhalen uit de boeken van de gebroeders Grimm, maar ook tevens de bekendste verhalen. Hieronder een rijtje van meerdere sprookjes bekend uit deze boeken.

• Sneeuwwitje
• Repelsteeltje
• Rapunsel
• Vrouw Holle
• Ijzeren Hendrik
• Tafeltje dek je,ezeltje stek je en knuppel uit de zak

Zie voor de gehele lijst:

http://www.beleven.org/verhalen/grimm/sprookjes_van_grimm.php