Pijnlijke blootliggende tandhalzen behoren tot het verleden door een eenvoudige, goedkope, maar relatief onbekende behandelmethode.
Oorzaak gevoelige tanden
In een aantal gevallen ervaart men pijn of irritatie door cariës (gaatjes) in de tanden of ander tand- of tandvleesproblemen en -ziektes. In dit geval kan het tandvlees worden behandeld, het gaatje worden gevuld of een wortelkanaalbehandeling nodig zijn.
In de meeste gevallen echter ontstaan gevoelige tanden doordat het tandvlees zich terugtrekt (gingiva recessie), waardoor de tandhals bloot komt te liggen. De hoofdoorzaak van terugtrekkend tandvlees is ouderdom. Dit kan al in een vroeg stadium in iemands leven gebeuren: het gebit is al sinds alle melktanden gewisseld zijn, "volwassen", en dus veroudert het ook sindsdien. Daarnaast kunnen te hard poetsen, (langdurige) ziekte waarbij het gebit is aangetast, of een te schurend poetsmiddel het terugtrekken van het tandvlees bevorderen.
Wat veroorzaakt de pijn
Het zichtbare deel van de tanden en kiezen bestaat uit glazuur, het hardste materiaal in het menselijk lichaam. Onder de tandvleesrand bevindt zich een laag cement, minder hard dan glazuur. Dit beschermt de tandwortels onder de tandvleesrand. Onder het glazuur en het wortelcement bevindt zich het tandbeen (dentine) dat nóg zachter is dan het glazuur en het cement.
Dit dentine bevat voor het oog onzichtbare kleine buisjes die "tubuli" worden genoemd. Deze kleine buisjes komen bloot te liggen bij teruggetrokken tandvlees waarbij het wortelcement is versleten of weggepoetst, waardoor pijnprikkels aan de tandzenuw kunnen worden doorgegeven. De pijn is het meest voelbaar bij koude dranken of voedsel of het inademen van koude lucht, warme dranken of voedsel of zure en zoete voedingswaren.
Bij het poetsen van de tanden kan ook pijn worden ervaren in het gebied van het teruggetrokken tandvlees.
Tandlak
Om gevoeligheid van tanden te verminderen, zijn meerdere soorten tandpasta's op de markt gebracht. Deze kunnen de gevoeligheid enigszins verminderen bij teruggetrokken tandvlees in het beginstadium. Wat verder gevorderde gevoelige tanden, waarbij het tandcement verdwenen is door zuuraanvallen in voeding en/ of poetsen, hebben meestal geen baat meer bij deze middelen. Een bezoek aan de tandarts kan een uitkomst zijn.
De tandarts kan een fluoridelak aanbrengen op de blootliggende tandhalzen. Een relatieve nieuwkomer in deze markt is Gluma 2Bond (5% glutaaraldehyde en 35% HEMA ( hydroxyethyl methacrylaat ) in water), een lak gecombineerd met een vulstof die de kanaaltjes afdicht. De lak kan zonder verdoving worden aangebracht. Deze handeling is vrijwel pijnloos en de lak voelt als een randje tandplak rond de tand. De aangebrachte lak moet uitharden d.m.v. drogen aan de lucht en daarom moet men minimaal vier uur na de behandeling wachten met eten, drinken en de mond spoelen. De voorkeur gaat uit naar zacht, niet zuur en niet pittig voedsel de volgende 24 uur. Men kan water en lichte thee drinken deze eerste dag. Ook mogen de tanden 24 uur niet worden gepoetst, wel mag er worden gespoeld vanaf vier uur na de behandeling.
De lakbehandeling is nog vrij nieuw en zal naar verwachting drie tot zes maanden effect geven. De kosten variëren van ongeveer 20 tot 30 euro per behandeling.
Hoe werkt het
De tandlak biedt een beschermend fluoridelaagje op de tandhalzen dat de opening naar de tandbeenkanaaltjes afsluit, waardoor pijnprikkels niet meer kunnen doordringen tot de zenuw van de tand.
Om de werking van dit systeem zo goed mogelijk te ondersteunen, kan men zelf het een en ander doen.
1. Eet niet meer dan drie hoofdmaaltijden per dag en vier tussendoortjes.
2. Mijd zure dranken en voedingsmiddelen en beperk ze tot een stuk zuur fruit per dag of twee zure vruchtendranken (incl. wijnen of sport- en frisdranken) per dag, en drink met een rietje. Spoel daarna met water of melk om de zuren te neutraliseren.
Men vermoedt dat zuur (erosie) in combinatie met de schurende werking van poetsen (abrasie) de belangrijkste factor voor tandslijtage en dus ook gevoelige tanden is.
3. Poets tweemaal per dag met een rustige beweging zonder druk en gebruik een niet-agressieve fluoridetandpasta of tandpasta met bicarbonaat (baking soda). Een tandpasta die ook wordt aangeraden voor teruggetrokken en rood tandvlees is Alcea-D+ van Steviamarkt.
4. Wacht minimaal een uur na de maaltijd met poetsen. Als dit 's ochtends niet gewenst is, kan men beter de tanden vóór het ontbijt poetsen.
5. Stimuleer speekselproductie met het gebruik van suikervrije kauwgum. Het speeksel is verzadigd met Calcium en Fosfor, het vermindert de demineralisatie van tanden en kiezen.
6. Houdt een stukje harde kaas gedurende een paar minuten in de mond na een zuuraanval, bijv. na het eten van een fruitsalade. Kaas bevat Calcium en Phosfaten, die een beschermende neerslag op de tand vormen.
Volg mij op:
Twitter: @jesgriekspoor
LinkedIn: http://nl.linkedin.com/in/jessicagriekspoor2010
Reacties (4)