Positieve en negatieve eigenwaarde!

Paul Hanna weet Eigenwaarde mooi te omschrijven in zijn boek: 'Succes zit in ieder van ons'. Een van de mooiste spitsvondigheden die ik ooit over eigenwaarde of ons zelfbeeld gehoord heb, luidt: 'We vergelijken ons innerlijk met het uiterlijk van anderen'. Als wij onszelf vergelijken met de mensen om ons heen zal onze eigenwaarde nooit toenemen. We kunnen onze eigenwaarde zien als een rekening, vergelijkbaar met een bankrekening. We kunnen er naar believen op storten en weer opnemen. En net als bij een normale rekeningcourant komen we rood te staan als we teveel uitgeven. En bovendien zijn wij de enige persoon die toegang hebben tot onze 'eigenwaarderekening', alleen jij kunt storten, of accepteren dat anderen erop storten of opnemen.

Positieve en Negatieve eigenwaarde.

Eigenwaarde kan zowel positief als negatief zijn. Enkele definities:

• Positieve eigenwaarde betekent een gunstige kijk op jezelf, waardoor je een bepaalde mate van innerlijke rust hebt en voldoening;
• Positieve eigenwaarde zorgt ervoor dat je lekker in je vel zit;
• Jezelf waardeert;
• Dat je je geliefd voelt;
• Dat je er mag zijn gewoon vanwege wie je bent;
• Het kan je de energie geven om nieuwe uitdagingen aan te kunnen;
• Grenzen durven te verleggen;
• Meer te genieten van je ervaringen en van jezelf;
• Je hebt jezelf helemaal geaccepteerd;
• Je erkent wie je bent;
• In feite maakt het dan niets meer uit wat anderen doen;
• Je bent als het ware neutraal: alles is goed zoals het is;
• Er is wat is.

Als dit er niet of onvoldoende is, dan zullen er negatieve waardeoordelen over jezelf ontstaan. Meestal komen deze voort uit vroegere ervaringen, die je als negatief geëtiketteerd hebt. 

Ik ben niet goed genoeg.

"Ik ben niet goed genoeg" is het meest voorkomende waardeoordeel over onszelf. Onszelf veroordelen en afwijzen is de grondslag van veel emotionele pijn. Hierdoor belemmeren we onszelf op sociaal, academisch, carrière, familie vlak. We beperken onszelf om open te zijn naar anderen, aan onze seksualiteit expressie geven, kritiek te ontvangen, om hulp te vragen, het middelpunt van aandacht te zijn, mensen te benaderen, hulp te aanvaarden, enzovoort. Om onszelf te beschermen gaan we allerlei defensiemechanismen creëren, zoals beschuldigen, slachtofferrol aannemen, boos zijn, perfectionisme, arrogantie, excuses vinden, opscheppen, onderdrukken en dergelijke.

Emotionele pijn niet willen voelen.

Om de emotionele pijn maar niet te hoeven voelen kiezen we andere uitvluchtroutes, zoals alcohol, drugs, sigaretten, eten, snoepen en/of medicijnen. Het vereist moed en zelfkennis om werkelijk tot heling te komen.

Hoe ontstaat eigenwaarde?

Eigenwaarde wordt opgebouwd door hoe onze omgeving met ons omgaat in de periode dat we sterk afhankelijk zijn. Dat is dus al heel jong. Omdat iedereen een eigen, dus een andere aard of natuur heeft, reageert men anders op de omgevingssituatie en zal de één het in bepaalde omstandigheden uitmuntend doen en de ander zal hier meer last van ondervinden. Dat verklaart waarom bijvoorbeeld kinderen uit een en hetzelfde gezin verschillend reageren op de situaties zoals die zich daar voorgedaan hebben. Iedereen heeft een andere kijk op de wereld en zal dus ook anders op die wereld reageren. Anders gezegd: de buitenwereld is een projectie op de binnenwereld. Als gevolg van onze ervaringen met die buitenwereld en onze afhankelijkheid van die buitenwereld, vooral de ouders (opvoeders) als we nog kind zijn, ontstaat er 'compensatiegedrag'. We vertonen gedrag, dat we van binnenuit eigenlijk niet willen, maar nodig is om dat te krijgen wat we nodig hebben, zoals liefde, erkenning, aandacht, respect, materie en dergelijke.

Eindeloos filosoferen.

Over hoe het nu komt, dat de ene mens een andere belevingswereld, een andere aard of natuur heeft, kan men eindeloos filosoferen. Is het aangeboren, hebben we onze aard meegekregen vanuit de erfelijkheidsleer, wordt onze aard bepaald door onze opvoeding, onze leefomgeving? Of worden we geboren met een bepaald karma of invloeden uit vorige levens? Wat is waar en wat is niet waar? Iedereen zal daar zijn eigen gedachten op kunnen loslaten. In feite maakt het niet uit. Het gaat om wat je NU ervaart en wat je met je ervaringen uit het verleden doet. Je bent hoe dan ook gevormd en aan deze vorming kunnen je aspecten veranderen:

Alleen als jij dat wilt.

Janne Marthies