Dit artikel gaat over de verozrging, snoeien, standplaats en vermeerdering van acer palmatum, aucuba japonica, berberis x stenophylla, berberis thunbergii, buxus sempervirens, cornus alba, cotinus coggygria, cotoneaster horizontalis, Elaeagnus pungens, euonymus fortunei, Hebe ochracea, Hedera helix, Hippophae rhamnoides, Ilex aquifolium, Lonicera nitida, Mahonia aquifolium, Osmanthus heterophyllus, Pachysandra terminalis, Skimmia Japonica en Vinca minor. 

Heesters zijn onmisbaar in de tuin. Ze zorgen voor wat hoogte in de tuin. Meestal hebben ze ook prachtige bloemen (zoals de Cornus, Cotoneaster en de Vinca) of felgekleurde vruchten (zoals de Hippophae en de Skimmia).
Vaak wordt echter vergeten dat er ook een helebole heesters bestaan met decoratieve bladeren. Deze worden in dit artikel besproken.
Heesters hebben net zoals andere planten nood aan voldoende bemesting. Een portie mest in het voorjaar doet de heester goed. Gebruik bij voorkeur een organische meststof. 
Sommige heesters zijn ideaal voor planten dicht aan zee: zoals Aucuba, Berberis, Colutea, Ilex, Hebe, Hippophae, Mahonia en de Pyracantha.

Hieronder worden enkele heesters met decoratieve bladeren en een maximale hoogte van 3meter.

Acer palmatum

Acer palmatum is afkomstig uit Japan. Veel gebruikt in Japanse tuinen. De Japanse Esdoorn heeft een zeer typische bladvorm (diep ingesneden blad). De plant groeit langzaam en wordt zelden hoger dan 3meter. Voor de verspreiding van het zaad maakt de boom gebruik van de wind. 
Standplaats van de acer palmatum: zon of halfschaduw (hoe meer zon, hoe meer bladkleur). Kan beschadigd geraken bij late ernstige nachtvorst. 
Bodem: de Japanse Esdoorn vraagt een frisse, koele bodem. Zure grond. Geen kalk. De bodem moet goed gedraineerd zijn. De verzorging is niet zo moeilijk zolang aan bovenstaande regels wordt voldaan. Snoeien in het najaar. Vermeerdering van de Acer palmatum gebeurt door stekken. Sommige cultivars worden ook geënt.

Acer palmatum "Aureum" groeit nog trager. Verdraagt geen volle zon

Foto: Acer palmatum (bron: SB Johnny, Wikipedia)

Aucuba Japonica

Aucuba Japonica is afkomstig uit Japan. De Aucuba is groenblijvend. De maximale hoogte is 3 meter.
Standplaats van de aucuba japonica is lichte schaduw. Vraagt een kalkarme bodem. Goed droogteresistent. In de late herfst kleuren de vruchten en blijven de hele winter hangen (vogels gebruiken dit als voedslebron in de winter). Bij strenge vorst kunnen de bladeren slap hangen, maar dit verdwijnt snel. Wel geen plek kiezen met ochtendzon! Opletten met de giftige vruchten: deze hebben een grote aantrekkingskracht op kleine kinderen. Beter niet in hun buurt (zoals speelgazon) planten. De aucuba is te koop bij de meeste tuincentra. Veel gebruikt als kamerplant. Ook gebruikt als haagplant. 

Berberis x stenophylla

Zuurbes heeft oranjegele bloemen en zeer kleine leerachtige bladeren. De Berberis wordt tot 2,5 meter hoog. Standplaats halfschaduw tot volle zon.
De zuurbes heeft bloemen die zeer aangenaam geuren. Vruchten zijn een halve cm groot.
Snoeien van de zuurbes: steeds na de bloei. Bij diepe snoei best in de winter (minst verlies aan vruchten). Te koop bij tuincentra of boomkwekerij

Berberis thunbergii

deze zuurbes heeft lichtgele bloemen, die niet erg veel sierwaarde hebben. Blijft iets kleiner dan de Berberis thunbergii.

Foto: Berberis thunbergii (bron: Wildfeuer, Wikipedia)

Buxus sempervirens

De buxus wordt veel aangeplant als klein haagje of gebruikt voor de vormsnoei. Langzame groei. Wintergroen. De maximale hoogte is na vele jaren 4 meter (in uitzonderlijke gevallen tot 8meter).
Buxus is zowel geschikt voor de volle zon als volle schaduw. giftige plant. 
Bodemeisen van de buxus zijn  kalkhoudend. Niet te nat. Niet erg geschikt voor potcultuur. Fijn wortelgestel die de bodem langzaam opeet. Bovendien wordt het dikwijls veel te warm in de pot, waardoor de bladeren verkleuren. Wordt nog steeds gebruikt voor Palmzondag. De plant kan goed tegen industriële vervuiling.

Cornus alba

Het cornus alba of witte Kornoelje is een struik die een hoogte van 3 meter kan bereiken en vrij breed kan uitgroeien. De bladeren zijn bijzonder decoratief, meestal tweekleurig. In de herfst prachtige herfstkleuren. Bijkomende meerwaarde, de jonge takken zijn in de winter prachtig gekleurd. Bloemen daarentegen zijn weinig opvallend. De vrucht van de cornus is een besachtige steenvrucht die tot 8mm groot is, vuilwit tot blauw van kleur. 
Qua standplaats is de cornus weinig veeleisend. Zon of halfschaduw, zelfs volle schaduw. Ook qua bodem weinig veeleisend, wel graag veel humus verwerken in de bodem.
Snoeien van de cornus: kan goed tegen snoeien, de takken na 2 tot 3 jaar op 5 cm van de grond af (de prachtige schorskleur is nl. enkel te zien op jonge takken), indien gebruikt als bladheester, enkel uitdunnen. Cornus is perfect winterhard en is heel goed te verplanten. 
Veel voorkomende varieteiten:
Elegantissima (syn Sibirica Variegata): prachtige witgerande bladeren en purperrode twijgen
Gouchaultii:  dit is een krachtige groeier mer roosglevlekte bladeren, geelgerand
Sibirica: minder groot dan de soort (tot 1,5 m hoog)

Foto: Cornus alba (bron: Selso, Wikipedia)

Cotinus coggygria (pruikenboom)

De cotinus coggygria bereikt een maximale hoogte van 3 meter . De bloemen blijven niet lang, maar de harige bloemstelen wel. Deze bloemstelen worden steeds groter en vormt om den duur een pruik (zoals de naam doet vermoeden). Deze pruik verschijnt van juli tot het late najaar. Vormt nadien slechts een beperkt aantal vruchtjes. Deboom is giftig!
Zet de pruikenboom op een zonnige standplaats, de pruikenboom wil een kalkbodem, die droog en zandig is. Teveel bemesten zorgt voor veel groei, maar weinig bloei!
Beperk de snoei tot wegnemen van oude takken. Maar verdraagt overigens snoei heel goed.
De soort zelf wordt niet veel gekweekt, de cultivars daarentegen wel:
Cotinus "rubrifolius":  bladeren purper verkleurend naar groen, pluimen zijn rosig.
Cotinus "Royal purple": dit is een prachtige heester met purperen bladeren (doorschijnend in fel zonlicht). Herfstkleur oranje rood, algemeen in cultuur.

Cotoneaster horizontalis

De cotoneaster horizontalis bereikt een hoogte van 50cm. Zeer dicht vertakt. In een vissengraatpatroon. De bladeren prachtig glimmend groen, die in de herfst  verkleuren na rood. 
De bloemen van de cotoneaster verschijnen in de mei en de vruchten vormen zich in de maand september, en blijven goed tot het einde van de winter. Ideaal voor wat kleur in de winter. Giftige plant.
De cotoneatsre laat zijn bladeren pas vallen in januari. Wordt veel gebruikt voor de bedekking van muren. Kan zich echter van nature niet vastzetten aan een muur (dus heeft hulp nodig).
De Cotoneaster telt 50 verschillende soorten, waarvan sommige ook groenblijvend. Let echter altijd op de winterhardheid!

Elaeagnus pungens

Deze soort wordt 2 m hoog, uitzonderlijk tot 4m hoog. Bloemen verschijnen in het najaar (okt-nov), weinig opvallend, tot 2 cm, welriekend, wordt soms gevolgd door vruchten. Vrucht 1,5 cm lang. 
De standplaats van Elaeagnus is zon tot halfschaduw, niet te winderig en geen ochtendzon. Normale tuingrond, zelfs op arme tuingrond gied te kweken
Snoeien van de Elaeagnus: snoeiperiode in maart of begin april.

Elaeagnus pungens (bron: Kenpei, Wikipedia)

Euonymus fortunei

De Eunymus fortunei wordt tot 3 m hoog (kan in sommige gevallen ook kruipend zijn. De bloemen zijn weinig opvallend, 6mm groot, worden enkel bij volwassen planten gevormd.
Standplaats van de eunymus: zonnig tot schaduw. Qua bodem is de Japanse kardinaalshoed weinig veeleisend. elke normale tuingrond. Groenblijvend.

Hebe ochracea

De hebe ochracea wordt slechts 60cm hoog. Lijkt wat op een conifeer (maar is dat niet). DE bladeren zijn slechts 2mm lang, schubvormig, en bronskleurig. Bloemen tot 6mm groot. Standplaats moet zonnig zijn, niet op koude of open plaatsen.
De Hebe ochracea groeit graag op een zanderige, lichte bodem, die niet te nat is. 
Deze plant is afkomstig uit Nieuw-Zeeland. 
Andere interessante soorten zijn: Hebe buxifolia (40cm hoog) en Hebe pinguifolia.

Hedera helix

De Hedera helix of klimop is een klimop of in sommige gevallen heester. Die grote hoogtes kan bereiken. Deze kan hoogtes bereiken van 10m. De klimop is een groenblijvende plant, die snel groeit. 
De bloemen van de klimop zijn onopvallend (bloeitijd september tot oktober). De bloemen van de klimop hebben een grote aantrekkingskracht op allerlei insecten. Dus verwijderd houden van plaatsen waar kinderen spelen!
De blauwe vruchten verschijnen vanaf december en blijven vele maanden aan de plant. Vruchten van de klimop zijn giftig voor mensen! Nooit planten als (klein)kinderen heeft, de bessen zijn erg aantrekkelijk voor kleine kinderen.
De klimop heeft hechtwortels die niet in materiaal boren, maar eigenlijk gebruik maken van de oneffenheden van de bepaalde muur of boom.
De hedera helix gedijt op elke grondsoort nat of droog. Zowel zure als kalkhoudende bodem, al heeft de plant een voorkeur voor een kalkhoudende bodem.

Foto: Hedera Helix (bron: Chery, Wikipedia)

Hippophae rhamnoides

Hippophae rhamnoides of duindoorn wordt 2 tot 3 meter hoog. De duindoorn heeft lange, smalle bladeren, zilverachtig van kleur. De plant is tweehuizig. Dus de soort kent zowel mannelijke als vrouwelijke bomen. Plant 1 mannelijke plant per 4-5 vrouwelijke. 
De duindoorn aan een zonnige standplaats. De plant bloeit van april tot mei en draagt vrucht vanaf september. De vruchten van de duindoorn zijn eetbaar en zijn rijk aan vitamine C.  Wordt hierdoor steeds populairder en is dan ook steeds meer te koop in de tuincentra. De grond moet goeddoorlatend zijn en kalkhoudend.
De Hippophae rhamnoides is inheems in onze duinen. Wordt veel gebruikt voor vastleggen van duinzand. Niet altijd te koop bij tuincentra.

Foto: hippophae rhamnoides (bron: Wikipedia)

Ilex aquifolium

Ilex aquifolium of hulst (ook wel groene of gewone hulst genoemd) is een bekende heester die erg decoratieve bladeren heeft. De hoogte van de hulst is erg variabel van 2 tot 10m. De bladeren zijn erg stekelig. Giftig!
De Ilex aquifolium bloeit in mei en juni en vormt vruchten in september. Deze blijven vaak tot na de winter aan de boom hangen. De vruchten van de hulst of ilex aquifolium zijn giftig voor de mens (hevig purgerend!)
De hulst heeft graag een plaats in de halfschaduw. Alhoewel dat schaduw ook verdragen wordt. Bonte varianten welin de volle zon. De bodem maakt niet uit: kalk of zure grond. Alhoewel zuur het beste is. Kies een voldoende vochtige plaats.
De hulst kent vele cultivars, enkele hiervan zijn: 
Argenteomarginata: de vormt vele bessen
Ilex aquifolium "Golden van Tol": deze heeft goudbonte bladeren
Ilex aquifolium "Ferox": ook wel egelhulst genoemd, kleine bladeren, ene vele doorns zelfs op de bladdschijven.

Lonicera nitida

Lonicera nitida wordt niet erg hoog, maximaal anderhalve meter. Deze is erg bossig van uiterlijk. De bloemen zijn weinig opvallend. Deze soort is groenblijvend.
Plant deze lonicera op elke normale tuingrond.

Mahonia aquifolium

Mahonia aquifolium is een breed uitgroeiende struik, die niet veel hoger wordt dan 1m. Deze is groenblijvend. Bloeitijd is van maart tot mei. Qua bodemsamenstelling is de mahonia weinig kieskeurig. Zowel kalk als zure bodem. Wel graag humsrijk en voldoende vochtig. Standplaats, maakt niet uit, zowel geschikt voor zon als schaduw. Bij zware schaduw is er wel niet veel bloei. De heester is bladhoudend in de winter. Het blad wordt gebruikt in de bloemsierkunst. Giftige plant

Osmanthus heterophyllus

Osmanthus heterophyllus of schijnhulst heeft een maximale hoogte van 2meter. De heester is wel ook groenblijvend (net zoals de hulst). Deze heester wordt vaak gebruikt als heg (groeit wel traag, dus heeft tijd nodig om een haag van bepaalde afmetingen te bereiken). Net als de gewone hulst is de schijnhulst groenblijvend. 
Graag heeft de Osmanthus heterophyllus halfschaduw, beschut tegen ochtendzon en noord- en oostenwind. Deze schijnhulst wil groeien in elke normale tuingrond. Vruchten worden in tegenstelling tot de gewone hulst niet of nauwelijks gevormd. Te koop bij de meeste tuincentra. 

Pachysandra terminalis

De Pachysandra terminalis is een kleinbijvende heester (maximale hoogte 25cm). Deze is groenblijvend. De bloeiperiode valt van maart tot april. Redelijk geurend. De bloemen worden bijna nooit gevolgd door vruchten.
Standplaats voor de Pachysandra terminalis is halfschaduw. Ideale grasvervanger voor halfschaduw of schaduw. Perfect winterhard. 12 planten per m². Te koop bij de meeste kwekers.

Foto: Pachysandra terminalis (bron: Topjabot, Wikipedia)

Skimmia Japonica

De Skimmia japonica bereikt een hoogte van 1,5 meter. Dichte, bolvormige struik. Giftig! De bloemen van de skimmia zijn klein (bloeiperiode: april-mei). Gevolgd door een besachtige steenvrucht die gedurende die gehele winter aan de boom blijft. De vruchten van de Skimmia japonica zijn niet eetbaar!
De Skimmia groeit graag in de halfschaduw. Verdraagt geen volle zon en ook geen volle schaduw. Bodem moet fris en humeus zijn. Indien de planten verkleurde bladeren (vlekken, witte randen) vertoont, kan dit duiden op een te droge grond. 
 

Vinca minor

Vinca minor is een kaal heestertje, met een hoogte van 25cm. De plant is groenblijvend. De bloeitijd van de Vinca is vroeg, van februari tot april, met nog een tweede bloei van augustus tot september.
Wanneer snoeien? De Vinca minor wordt gesnoeid in het vroege voorjaar. Vooral bestaande uit het toppen van de planten, zodat deze meer uitstoelen, en een betere bodembedekking verkregen wordt. Vermeerdering, via uitlopers.

Foto: Vinca minor (bron: Llez, Wikipedia)

Kiezen van een geschikte struik:

voor zure gronden zijn oa acer palmatum en ilex aquifolium geschikt

groenblijvende struiken zijn oa aucuba, buxus en hedera