Wat is het, voor wie is het geschikt en waarom en hoe werkt het?

Er zijn een groeiend aantal hersenziektes waarbij de oude behandeling (medicijnen, shocktherapie, wegsnijden van bepaalde hersendelen) niet meer voldoet. Dan komt diepe hersenstimulatie in beeld.

Deep Brain Stimulation

Dit is het operatief inbrengen van één of meerdere elektrodes in de hersenen. Het doel is een specifiek haperend hersendeel te stimuleren d.m.v. stroomstootjes (6,2 volt).

Een  controlekastje met batterijen zit meestal ingebouwd/ vastgenaaid aan een borstspier. Net als bij een pacemaker. Onderhuids lopen draden via de nek en de hoofdhuid de hersenen in.

Ziektebeelden

Reeds geaccepteerd (en goed werkend) bij

• Ziekte van Parkinson
• Dystonie (ongecontroleerd samentrekken van spieren)

Geaccepteerd / experimenteel stadium

• Epilepsie
• Chronische pijn

Experimenteel stadium

• Depressie
• Alzheimer
• OCD (Obsessive-Compulsive Disorder, obsessieve drang om iets te doen, bv de hele dag je handen te wassen
• Gilles de la Tourette (ongecontroleerde spierbewegingen en geluiden)

Plaatsen van de elektroden

Het operatief plaatsen gebeurt meestal bij volle bewustzijn. Hersenen kunnen geen pijn voelen, de patiënt kan goed in de gaten gehouden worden en deze kan steeds aangeven wat hij voelt indien bv de elektrode verplaatst wordt.

Epilepsiepatiënten worden zonder medicatie een week opgenomen en geobserveerd en gefilmd. Zodra een patiënt een aanval heeft gehad kunnen aan de hand van de beelden het verloop van zo’n aanval bekeken worden. Hierdoor kan men ook zien in welk hersendeel de aanval begint. Bijvoorbeeld: als de aanval begint vanuit de buik, hierna de linkerhand verkrampt en dan de insult begint dan ligt de oorzaak hoogst waarschijnlijk in de rechter hypocampus.

Bij Parkinson patiënten wordt gekeken naar de bevingen van de ledematen. De elektrode wordt ingebracht in de subthalamische nucleus, een gebiedje zo groot als een rode bes. Voordat de elektrode verankerd wordt wordt hij iedere keer een halve millimeter verplaatst net zolang tot het beven ophoudt.

Bij depressies wordt steeds gevraagd hoe de patiënt zich voelt. Soms is de reactie: zo gelukkig heb ik mij nog nooit gevoeld!

Nadelen

Naast de voordelen zijn er natuurlijk ook nadelen. Sowieso zijn er de risico’s die horen bij een hersenoperatie: (bacteriële) infectie, hersenbloeding en uitvalsverschijnselen. Daarnaast kunnen er klachten optreden als slaapproblemen, depressies en gedragsveranderingen. Zo nodig kan dan het voltage en / of de frequentie van het apparaat worden bijgesteld of zelfs worden uitgeschakeld.