Franse literatuur in de 17e eeuw
In de zeventiende eeuw bestonden er veel verschillende literaire genres, zoals toneel, proza en poëzie. De uitvinding van de boekdrukkunst in de vijftiende eeuw maakte het mogelijk om ideeën sneller te verspreiden en bovendien werden boeken hierdoor veel goedkoper. Er waren allerlei goedkope pamfletten en boekjes in omloop, waardoor een grotere groep mensen in aanraking kwam met het geschreven woord.
De zeventiende eeuw heeft veel grote Franse auteurs voortgebracht, zoals Racine, Molière, Corneille en La Fontaine. Een groot aantal van hen is bekend geworden door het schrijven van toneelstukken. Het toneel wat in de zeventiende eeuw namelijk verreweg het belangrijkste literaire genre. We zullen een aantal fragmenten lezen uit het werk van de auteurs uit deze periode, maar eerst zullen we verder ingaan op de achtergronden die van belang zijn om hun werk beter te begrijpen.
Classicisme
Toneel
In de Middeleeuwen vond het toneelspel plaats op straat. In de zeventiende eeuw bleef dit bestaan, maar het literaire toneel verplaatste zich van de straat naar de schouwburgen. Het ging er in de theaters echter wel heel anders aan toe dan tegenwoordig. De zalen waren vaak klein en er waren nauwelijks zitplaatsen. Een heleboel burgers stonden in de parterre, dit waren de goedkoopste plaatsen. Zij hadden vaak slecht zicht op het toneel. De galerijen en de loges waren gereserveerd voor de adel en andere welgestelde mensen. De zaal werd verlicht met kaarsen, waardoor het ’s zomers vaak enorm warm was in het theater.
Toneelvormen
Er bestonden verschillende toneelvormen in de zeventiende eeuw, deze zijn overgenomen van de Grieken en de Romeinen:
- De tragedie (treurspel) : De hoofdpersoon, vaak een held uit de mythologie, gaat ten onder aan noodlottige ontwikkelingen of eigen zwakheden. Meestal is het onderwerp ontleend aan de Klassieke Oudheid of de geschiedenis. De taal is verheven. De tragedie stond erg hoog in aanzien tijdens het Classicisme.
- De komedie (blijspel) : Het hoofddoel van dit soort toneelstukken is om het publiek te vermaken. De taal die wordt gebruikt is vaak spreektaal. De komedie bevat een levensles en loopt goed af.
- De tragikomedie : Een tragedie die goed afloopt. De tragikomedie zit eigenlijk tussen de tragedie en de komedie in. De stijlen uit deze twee toneelvormen worden gemengd in de tragikomedie. De tragikomedie was dé toneelvorm van de Barok, tijdens het Classicisme raakte deze toneelvorm uit de mode.
Het Classicisme was een stroming waarin orde en discipline centraal stonden, er werden daarom allerlei regels ingesteld. Rond 1630 werd er een aantal strenge regels ingevoerd in het theater, deze regels worden ook wel les règles du théâtre classique genoemd. Een van die regels is la règle des trois unités (de regel van de drie eenheden). Volgens deze regels moet een toneelstuk voldoen aan unité de temps, unité de lieu en unité d’action.
- Unité de temps (eenheid van tijd) : De plot van het toneelstuk mag maximaal 24 uur omvatten. Door deze regel moet de toeschouwer het idee krijgen dat hij de gebeurtenissen zelf werkelijk meemaakt.
- Unité de lieu (eenheid van plaats) : Het verhaal mag zich slechts op één plek afspelen, zodat de toeschouwer niet wordt afgeleid. Het publiek moet zich kunnen concentreren op de karakters van de toneelspelers. Vaak wordt er gekozen voor een neutrale plek als decor voor het verhaal, bijvoorbeeld een paleiszaal.
- Unité d’action (eenheid van handeling) : In het toneelstuk mogen geen verschillende verhaallijnen voorkomen. Alles draait om één verhaallijn en er verschijnen slechts een paar personages op het toneel. Door deze regel moet verwarring bij het publiek voorkomen worden.
Naast la règle des trois unités bestond er nog een aantal belangrijke regels. Een toneelstuk moest vijf actes (bedrijven) tellen en moest vraisemblable (geloofwaardig / aannemelijk) zijn. Een toneelstuk moet een verhaal naar voren brengen dat echt gebeurd is of echt gebeurd zou kunnen zijn. Door deze regel en door de règle des trois unités moest de toeschouwer het idee krijgen naar een waargebeurd verhaal te kijken. Een andere regel betreft la bienséance. Op het toneel mocht niets vertoond worden dat het publiek kon choqueren, zoals vechtpartijen en andere vormen van geweld. Daarnaast moesten de zeden en de religie worden gerespecteerd. Er wordt soms wel gesproken over geweld en dergelijke onderwerpen, maar het is nooit openlijk op het toneel te zien.
_______________________________________________________________________________________
Gemaakt door: H_Justin
Op dit artikel zit Copyright.
Dit artikel is geschreven tbv opleiding.
_______________________________________________________________________________________
Reacties (0)