Public

Foutloos Nederlands schrijven: vijf gouden tips

Nonnie > Taal en taalproblemen

934980fe1e35988c32e5b3568f5cb8db.jpg

Foutloos Nederlands schrijven; het is echt een uitdaging. Durf jij de uitdaging aan? Deze tips helpen je al een heel eind op weg.

 

Ik schrijf
dus ik ben…
een schrijver?

 

Dat is mijn persoonlijke motto. Schrijven is echt een passie van mij en zoals ik inmiddels gemerkt heb, sta ik niet alleen. Zoveel anderen hier op plazilla delen dezelfde liefde. En dat gaat niet ongemerkt voorbij. Dagelijks komen honderden nieuwe artikelen binnen op plazilla.com. De kwantiteit is uitstekend, mag ik wel zeggen. Helaas kan ik niet hetzelfde zeggen van de kwaliteit, tenminste niet zonder dat mijn neus groeit.
Nou weet ik ook wel dat Nederlands een moeilijke taal is en daarnaast is een taal altijd in ontwikkeling. De spelling verandert constant. Zo schreven we vroeger bijvoorbeeld ‘shockeren’, maar tegenwoordig moeten we ‘choqueren’ gebruiken. Het is natuurlijk geen doen om al die ontwikkelingen bij te houden en daarom bezondigen we ons wel eens aan de ouderwetse spelling. Geen probleem!

 

5b52e27a9d5bf294f5b593c4c071500eU3BlbGxp

 

Maar dat excuus gaat helaas niet op voor de basis van het Nederlands, want die is al lange tijd hetzelfde. Als je heel graag schrijft, dan wil je ongetwijfeld ook zo foutloos mogelijk schrijven. Waar of niet? Als dat niet zo is, vraag ik me af waarom je dit artikel leest… Floep, daar verdwijnt een aantal lezers. Voor de doorzetters die wel graag hun Nederlands willen verbeteren volgen hier vijf gouden tips om alvast een begin te maken met foutloos Nederlands schrijven.

 

a44ba9086b2b83ccf2baf7c678723449ZCB0IG9m

  Tip 1: d, t of dt

Een van de meest voorkomende fouten is het gebruik van d, t of dt bij werkwoorden. Vandaar dat ik hier de basis uitleg.
Tegenwoordige tijd (nu): ik-vorm = stam (= werkwoord zonder –en), dus ik loop, ik denk, ik schrijf
Tegenwoordige tijd (nu): één ander = stam + t, dus hij loopt, zij denkt, jij schrijft
Nou, dat valt mee, hè.

Wanneer krijg je dan dt?
Eigenlijk is dit dezelfde regel, want dt schrijf je alleen in werkwoorden waar de stam eindigt op d. Denk hierbij aan werkwoorden als rijden, spreiden, antwoorden:
Hij rijdt, jij spreidt, zij antwoordt etc. etc. Alles in de tegenwoordige tijd (nu)

Uitzondering: Nederlands zou Nederlands niet zijn als er geen uitzondering bestaat. In dit geval gaat de uitzondering om de jij/je-vorm, want als je jij/je en het werkwoord omdraait, hoort er opeens geen t meer achter.
Dus het is: jij spreekt (met t), maar spreek (zonder t) jij
je werkt (met t), maar werk(zonder t) je
jij vindt (met t), maar vind (zonder t) jij
Bij de bovenste twee voorbeelden kun je het horen, maar bij de onderste ‘vind jij’ hoor je een t, maar je schrijft het niet. Om er toch achter te komen of je een t moet schrijven, kun je een ezelsbruggetje gebruiken. Vul in plaats van ‘vind’ ‘loop’ in. Dan hoor je vanzelf of er wel of geen t achter komt en kun je de juist vorm invullen.

Het voltooid deelwoord
Nou niet weglopen, want het lijkt allemaal ingewikkelder dan het is. Het voltooid deelwoord is de vorm die wordt gebruikt als de actie al is voltooid, vandaar voltooid deelwoord.
Voorbeelden: het is gelukt, ik heb het paard verzorgd, dat heb ik niet zo bedoeld, wat is er gebeurd?
Je ziet aan bovenstaande voorbeelden al dat een voltooid deelwoord kan eindigen op een d of een t. Hoe weet je nou of je het schrijft met een d of een t op het eind? Moet je gewoon een beetje gokken, kijken wat het leukste staat of op je gevoel af gaan? Nou nee, want hiervoor bestaat een regel. Heb je ooit van het ‘t KOFSCHIP gehoord, of van ‘t FOKSCHAAP? Het gaat hier eigenlijk om de medeklinkers. Als de stam van het werkwoord (dus de vorm zonder –en) eindigt op een medeklinker uit ‘T KOFSCHIP of ‘T FOKSCHAAP (inderdaad, dat zijn dezelfde medeklinkers!) krijgt het voltooid deelwoord een t. In alle andere gevallen eindigt het voltooid deelwoord op een d. Duidelijk?

Even oefenen dan:
1. Dat ……………..(gebeuren) me echt nooit meer.
2. Wat …………………(bedoelen) hij nou precies?
3. Het lampje ………………………………(branden) heel fel.
4. ………..(rijden) jij of rijd ik?
5. Wat zie je eruit. Wat is er ………(gebeuren)?
6. Zij is me al die tijd ……………………….(volgen).
7. De film gaat over een held die onwaarschijnlijke avonturen ……………..(beleven).

 

78aa9cdf7ccc43360c7b8d362a07d223Sm91dyBt


Tip 2: jou of jouw/ u of uw

Een paar voorbeelden.
Ik sla je op ……………….(jou/jouw) gezicht.
Wat vullen we hier in? Mijn voorstel is om als we uiteindelijk besluiten om tot deze agressieve daad over te gaan, laten we dat dan wel grammaticaal correct doen. In dit geval hebben we het over JOUW gezicht. Het gaat hier om het gezicht VAN JOU, dus de bezittelijke vorm. In dat geval gebruiken we altijd jou met een w.
Dat heeft …………..(u/uw) goed gezien.
Dit is een losstaande vorm van u, dus geen bezittelijke vorm, die verwijst naar een ander woord. Dit schrijf je dus zonder w: Dat heeft u goed gezien.


Tip 3: www.beterspellen.nl

Wil je meer? Dan raad ik je aan om een kijkje te nemen bij www.beterspellen.nl, een website gemaakt in samenwerking met de educatieve uitgeverij Noordhoff. Je kunt je aanmelden en dan ontvang je elke dag vier oefenzinnetjes in jouw mailbox, die je kunt maken. Als je klaar bent, stuur je jouw resultaten op met een klik op de knop en vrijwel direct krijg je een reactie met het percentage dat je goed hebt gedaan en uitleg waarom iets goed of juist fout is. Zo leer je spelenderwijs je spelling verbeteren. Goed nieuws voor iPhonebezitters: er bestaat ook een app van Beterspellen, zodat je de oefeningen overal kunt maken in een paar verloren minuutjes.


Tip 4: www.schrijven.startpagina.nl, rubriek Taalhulp

bb35965b8315f10237b87d2d2d829c0eU2NocmlqOp www.schrijven.startpagina.nl tref je een taalrubriek aan met een aantal handige links. Zo vind je hier het Van Dale woordenboek, het rijmwoordenboek en links naar sites met synoniemen en spreekwoorden, zodat je alle naslagwerken binnen handbereik hebt. Bovendien kun je het ABC van de Nederlandse taal raadplegen. Hierin vind je een uitgebreid overzicht van allerlei taalproblemen met de bijbehorende uitleg.


  Tip 5: lezen, lezen, lezen

6dbf234f82905ccf0d28cbe43f3c1a55Qm9la2VuEn de laatste tip is: lezen, lezen, lezen. Pak eens een kwalitatief goed boek en verlies je in de wereld van de schrijver. Zoveel schrijvers op plazilla hoor ik zeggen, dat ze nooit een boek lezen. Is het echt nodig om een boek te lezen om zelf te kunnen schrijven?. Misschien niet, maar ik denk niet dat je er dommer van wordt. Bovendien wordt al lezende je taalgevoel gestimuleerd, waardoor je automatisch de juiste zinsconstructies kunt maken en je spelling zal er ook wel bij varen. Dus mijn advies: zet die tv eens uit en ga in plaats daarvan eens een boek lezen. Het zou zelfs kunnen dat je er plezier in krijgt. Doen!

 

Meer Nonnie?
http://www.nonniegelezen.nl

20/03/2013 16:48

Reacties (49) 

Voordat je kunt reageren moet je aangemeld zijn. Login of maak een gratis account aan.
04/03/2014 18:16
Hallo,

Kan iemand mij een uitleg geven over de/het?
Nonnie tegen Anali
04/03/2014 19:28
Onze Taal schrijft hierover:
De wordt gebruikt bij mannelijke en vrouwelijke woorden en bij meervouden, het bij onzijdige woorden in het enkelvoud: de man, de commissie, de bond, de huizen, het paard, het mannetje. Er zijn weinig regels te geven voor het gebruik van de of het; moedertaalsprekers leren 'vanzelf' welk lidwoord het juiste is. De Algemene Nederlandse Spraakkunst (ANS) geeft wel enkele vuistregels over de vorm- en betekeniscategorieën van de-woorden en van het-woorden.
23/02/2014 11:58
.....en over het fokschaap of het kofschip (voltooid deelwoord), vergeet dat domme ezelsbruggetje. Luister naar het werkwoord in de o.v.t (gewone verleden tijd):
ik fietste -je hoort een 't', dus: ik heb gefietst
het gebeurde - je hoort een 'd', dus het is gebeurd
23/02/2014 13:50
Dank voor de aanvulling.
23/02/2014 11:37
Vroeger leerde de meester ons wanneer je 'dt' moest schrijven. Maar:
IN DE TEGENWOORDIGE TIJD SCHRIJF JE NOOIT EEN 'D'. DIE STAAT ER AL (OF NIET), IN DE STAM.
23/02/2014 13:49
Klopt helemaal.
23/02/2014 11:34
Dag AntonWachter, wel eens van een contaminatie gehoord?
23/02/2014 13:48
Goed opgemerkt.
03/07/2012 11:11
Je hebt helemaal gelijk, AntonWachter.
Ik ga het gelijk aanpassen.
Dank voor de oplettendheid!
03/07/2012 11:11
Sorry, maar HELEMAAL foutloos is deze niet (als we dan op alle muggen zout gaan leggen). Quote: "Floep, daar verdwijnen een aantal lezers." Dat MOET natuurlijk zijn:
Floep, daar verdwijnt een aantal lezers.
WANT het is maar 1 aantal lezers, dus enkelvoud... Ja ok dit soort dingen worden veelal door de vingers bekeken...
03/07/2012 10:52
Bedankt voor de tip beterspellen.
Goed artikel
Duim en fan
Tex