Hier lees je over de betekenis en deelvaardigheden van auditieve analyse en synthese met onder andere auditieve objectivatie en visuele discriminatie.

Dus een artikel over de auditieve en visuele vaardigheden als belangrijke deelvaardigheden voor het aanvankelijk of beginnend lezen in groep 3.

 

Leren lezen.

Het blijft bijna magisch: je kind leert lezen. Maar wat is lezen nu eigenlijk? Het kind ziet tekens, weet welke klank of uitspraak daarbij hoort en spreekt die achtereenvolgens uit als een woord. Het klinkt dus eigenlijk best eenvoudig. Maar je kind moet hiervoor bepaalde deelvaardigheden kennen. En met sommige deelvaardigheden beginnen ze al stiekem  in groep 1 en 2. Hier volgt een kort overzicht van die deelvaardigheden:

Auditieve vaardigheden.

• Auditieve objectivatie: kunnen letten op de klank en niet de betekenis van het woord.
• Auditieve discriminatie: in staat zijn klanken of woorden te kunnen onderscheiden.
• Auditieve analyse: een woord kunnen splitsen in de afzonderlijke klanken.
• Auditieve synthese: afzonderlijke klanken kunnen samenvoegen tot een woord.
• Temporeel ordenen: in staat zijn de volgorde van de klanken in een woord te onthouden.
• Klankpositie bepalen: kunnen horen waar een bepaalde klank in een woord gehoord wordt.

Visuele vaardigheden.

• Visuele discriminatie: het verschil tussen letters en/of woorden kunnen zien.
• Visuele analyse: in staat zijn om losse letters in het woord te herkennen.
• Visuele synthese: losse letters kunnen samenvoegen tot een woord.
• Spatieel ordenen: de letters in een woord op volgorde kunnen onthouden.
• Letterpositie bepalen: kunnen aangeven wat de plaats van een letter in een woord is.

Taalvaardigheden.

• Kennis van begrippen: bepaalde instructiebegrippen kennen, zoals voor, achter, letter, woord, korter, rechts, links etc.

Ouders.

Het thuisfront is best bereid een handje te helpen maar moet dan wel ‘dezelfde taal’  spreken als de juf of de meester. Zo denken ouders er goed aan te doen om hun kind al het ABC te leren. In feite leert je kind een riedeltje, zoals een versje of een liedje. Meestal begrijpt je kind zelf nog niet veel van het alfabet. En helaas leren we het kind de letteruitspraak ook nog eens fout aan!

Auditieve vaardigheden.

Om kinderen voor te bereiden op het lezen in groep 3 is het zinvol om hen in groep 2 alvast bewust te maken van de klanken in een gesproken woord. Het ‘kennen van de letters’  (welk geluid hoort bij een geschreven letter) is overigens pas vanaf groep 3 van belang. Belangrijk hierbij is om thuis niet de letternamen te gebruiken, maar de klanken zoals ze in het woord te horen zijn. Voorbeeld: ‘kip’ is dus ‘k-i-p’ en niet ‘kaa-ie-pee’.

Auditieve analyse: het horen van de klanken in een woord.

• leer het kind horen welke de eerste, eventueel daarna de laatste klank van een woord is. Aanvankelijk alleen medeklinkers: b, d, f, g, enzovoorts.
• gebruik woorden van maximaal 3 letters van het type medeklinker-klinker-medeklinker, ook wel mkm-woorden genoemd. Bijvoorbeeld kip, tak, bos, maar ook soep, geel, kaas. De klinker is in dat geval de oe, de ee en de aa.
• leer het kind zonodig eerst welke klanken er in het woord zijn door ze afzonderlijk na te zeggen.
• zeg om te beginnen een woord voor, waarbij de gevraagde klanken extra lang of nadrukkelijk worden uitgesproken. Voorbeeld: sssssoep, vvvvvis, K’ip, enzovoorts.
• pas als je kind op die manier makkelijk de eerste (en eventueel laatste) klank van een woord kan benoemen, kun je het moeilijker maken door een voorwerp aan te wijzen (ook weer mkm-woorden), je kind het woord zelf te laten zeggen en dan bij zichzelf te ontdekken welke de eerste (of laatste) letter is.

Auditieve synthese: het aan elkaar plakken van letters tot een woord.

• zeg de klanken voor in een tempo van circa 1 per seconde.
• ook nu weer mkm-woorden
• zet het woord eerst aan het eind van een zin, zodat de betekenis ervan al min of meer van te voren duidelijk is zodat je kind begrijpt wat de bedoeling is. Voorbeeld: ik ruik met mijn n-eu-s, ik snij met een m-e-s, ik lees in een b-oe-k, ik kijk door het r-aa-m, enzovoorts.
• vervolgens zeg je van te voren tot welke groep het woord hoort. Voorbeeld Dieren: aa-p, k-oe, ui-l, k-i-p, p-oe-s, b-ee-r, v-i-s. Of Kleuren: r-oo-t (dus geen ‘d’ want het gaat om je uitspraak van de klank), w-i-t, g-ee-l. Of Lichaamsdelen: oo-r, oo-g, n-eu-s, b-ui-k, r-u-g, v-oe-t, t-ee-n, n-e-k, d-ui-m, enzovoorts.

Dit kan in het begin nog iets gemakkelijker worden gemaakt door:

• de klanken eerst na te zeggen, zonodig eerst apart, vervolgens in volgorde.
• een deel van het woord al ‘aan elkaar te plakken’. Voorbeeld: ki-p, neu-s, b-oom, enzovoorts.
• de letters sneller achter elkaar te zeggen.

Pas als dit goed verloopt, kunnen woorden worden gebruikt waarbij vooraf geen aanwijzing over de betekenis ervan wordt gegeven. Succes!

 

Leerkrachten en ouders:

• Ben je zelf leerkracht en wil je de ouders bovenstaande informatie doorgeven? Stuur dan handig via e-mail de link van dit artikel door naar de ouders!
• Ben je zelf ouder en wil je anderen helpen? Link dit artikel via Facebook en/of Twitter! Zie voor alle mogelijkheden hier onder dit artikel voor het delen via social media. Via e-mail kan ook natuurlijk.

Bent u op zoek naar leuke boekjes om klankzuivere woorden aan te bieden? Kijk dan hier.

Probeert u uw peuter/kleuter zindelijk te maken? Lees dan over een goede zindelijkheidstraining.

 

Hier vind je mijn andere artikelen.

© Thijs Wetemans 2012 (voor ieder gebruik van de tekst van dit artikel is toestemming nodig zoals beschreven op http://www.auteursrecht.nl/auteursrecht/22090/ )

 

 

 

 

Nieuwe reacties weergeven

Meer reacties weergeven