Albinisme is redelijk bekend bij het grote publiek, de meeste mensen hebben soms ook wel eens een albino mens gezien, al was het maar op internet of op televisie. Het tegenovergestelde van deze aandoening melanisme lijkt veel minder bekend. Eigenlijk zijn beiden eigenlijk hybride aandoeningen die fascinerend zijn en zich zeker niet beperken tot de mens maar ook eveneens te vinden zijn in de fauna. Het feit dat beide aandoeningen zeer beperkt voorkomen maakt de subjecten die hieraan onderhevig zijn automatisch bijzonder en zelfs kostbaar.

Een kijk in een zwart-wit verhaal van de natuur. Een herinnering dat vreemde dingen ook uitermate mooi en bijzonder kunnen zijn.


Deze aandoening is het genetisch ontbreken van het pigment melanine in de huid en het haar wat als gevolg een extreem witte huid geeft en rode ogen. Een albino is uitermate gevoelig voor zonlicht en loopt een groot risico op verbranding door de zon. Albinisme komt voor bij heel wat diersoorten, doch men dient op te letten om een genetisch wit dier niet automatisch te bestempelen als een albino soort. Een ijsbeer bijvoorbeeld heeft niks te maken met albinisme, desondanks kan het zijn dat er een paar albino exemplaren tussen zitten. Sommige oceaanvissen hebben een soort van evolutionaire albinisme achter de rug door een kleuraanpassing op hoge diepten waar de habitat zo goed als kleurloos is. Dit is echter niet wat de wetenschap verstaat onder albinisme.


Is een veel minder bekende aandoening en is eigenlijk de tegenpool van albinisme. Het gaat hier om een overvloed aan donkere pigmenten voornamelijk dan het pigment melanine. De kenmerken liggen voor de hand liggend namelijk zeer donkere huidskleur. Ook hier is deze aandoening zowel bij de mens als in het dierenrijk aanwezig. Net zoals bij albinisme kan er hier ook sprake zijn van evolutionair melanisme, bijvoorbeeld wanneer deze zwarte kleur beschermende voordelen biedt en vele melanistische dieren zich voortplanten kan er een volledig nieuw sub ras ontstaan. Bij bepaalde diersoorten is het soms veel voorkomend vooral reptielen lijken er aanleg voor te hebben. Voordelen zijn natuurlijk dat deze dieren een maximale hoeveelheid zonlicht kunnen verdragen en dit dus ombuigen tot een natuurlijk voordeel. Panters bijvoorbeeld zijn eigenlijk niks anders dan melanistische luipaarden.


Het is bekend dat albinisme een groot aandeel medische problemen geeft bij de mens. Vooral oftalmologisch kunnen er zich ernstige problemen voordoen gaande van slecht zicht totale blindheid. Spontane onwillekeurige oogbewegingen zijn één van de voornaamste symptomen (nystagmus), een lichtdoorlatende iris en strabisme, in lekentermen scheelheid of een lui oog. De zenuwbanen van het oog zijn evenzeer afwijkend aangelegd. Hoewel men in de medische wetenschap het verschil stelt tussen oculair albinisme, die beperkt blijft tot de oogklachten en Oculocutaan albinisme, meer gerist op de bleekheid van de huid, zijn beiden kenmerkend voor de afwijking albinisme. Er zijn tevens secundaire gezondheidsfactoren die kunnen optreden zoals overgevoeligheid voor huidkanker of melanomen. Het is tevens wetenschappelijk bewezen dat de huidveroudering bij albino’s veel vlugger zal optreden dan bij iemand die niet is getroffen door de aandoening.

In de geneeskunde gaat men nu al zo ver om een reeks verschillende basisgroepen te onderscheiden met elk hun symptomen en benamingen. Om niet te verzanden in een puur medisch jargon te verzanden benoem ik enkele van de hoofd syndromen:
Het syndroom van Gricelli gaat eveneens gepaard met neurologische aftakeling en immuniteitsproblemen.
Het syndroom van Hermansky-Pudlak geeft aan dat albino’s eveneens problemen hebben met bloedings- en stollingsproblemen.



Er zijn verder nog een aantal opmerkelijke symptomen die worden ingedeeld in eigen categorieën.
Albinisme door de eeuwen.

Gezien men hier spreekt over een uiterst mate kleine bevolkingsgroep is het denkbaar dat deze mensen sinds de oude tijden zijn overladen met vooroordelen van hun niet-begrijpende medemensen. Ze zijn dan ook door alle tijden heen het object geweest van spot, angst, bijgeloof en vooroordelen. In sommige culturen werd een albino gezien als een gezel van de duivel, iemand met toverkrachten of een demon. Nu nog in onze eeuw worden in bepaalde Afrikaanse regio’s jacht gemaakt op albino’s en worden ze systematisch vermoord.


Ook in de cultuur worden albino’s dankbaar geïntroduceerd als mysterieuze wezens met duistere krachten of kwade bedoelingen. Denk maar aan de albino monnik in “The Da Vinci Code”. Het hoeft niet gezegd dat deze mensen enorme (medische) problemen hebben. Het sociaal isolement waarin ze zich bevinden moet evenredig erg zijn met hun medische conditie, en het is betreurenswaardig dat er niet meer onderzoek wordt gedaan naar deze afwijking. Het is tevens verbazend te moeten vaststellen dat heel weinig mensen ook maar enige nota hebben over deze afwijking, en bijgevolg albino’s behandelen als paria’s of circusattributen.


Blijkbaar kan albinisme optreden bij alle levensvormen en dus ook bij planten een uitstekend voorbeeld is de Sequoia Sempervirens (kunstmammoetboom) die niet in staat is om bladgroen aan te maken. Het gekende plantaardig proces van fotosynthese is bij deze boom volstrekt onmogelijk. Er zijn dus effectief witte naalden. De plant kan volgroeien dankzij kannibalisme op andere planten. Opmerkelijk is dat weinige albino planten een zeer korte levensduur hebben.



• De albino alligator van Louisiana. Op naar schatting 2 miljoen alligators in het diepe Zuiden van de Verenigde Staten zijn er slechts 40 gekende albino’s.

• Albino kikvorsen werden genetisch gemuteerd ten gevolge van een experiment naar kloning.


• De kans op een albino pinguïn is 1/1.000.000.

• Deze kleine aapjes werden als albino’s geboren in gevangenschap.


• Moby Dick was gebaseerd op een albino walvis en er bestaan daadwerkelijk witte walvissen.


• Slechts 10 eekhoorns op één miljoen zijn albino’s. Hun overlevingskansen zijn zeer klein gezien hun gebrek aan natuurlijke camouflage.


• 1 hert op 100.000 zou een albino exemplaar zijn.


• Albino kangoeroes zijn uiterst zeldzaam, alle gekende exemplaren werden geboren in een zoo. Geloof het of niet deze dieren krijgen speciale zonbescherming.


• Albino pelikanen werden regelmatig gespot in Brazilië.
• Witte albino pythons hebben een straatwaarde van 15.000 dollar per stuk en zijn uitermate agressief.


• Verbazend genoeg zijn er ook albino egels, pauwen en een albino eland.
• Deze opsomming is in geen geval beperkend wat ons laat vermoeden dat de mogelijkheid bestaat bij elk levens wezen op aarde.


• Zwarte hagedissen zijn vaak voorkomend.


• Ook zwarte eekhoorns worden regelmatig opgemerkt.
• Er is een authentieke foto opgedoken van een zwarte pinguïn. Volgens wetenschappers is dit waarschijnlijk een unicum.


• De zilveren vos is de melanistische vorm van de rode vos.


• Bij zebra’s zijn er ook melanistische exemplaren opgemerkt, het gekende zebrapatroon is bij hen nu overwegend zwart.

• Bij zeehonden zijn er ook dieren die deze aandoening bezitten.
• Zwarte panters zijn gewoon melanistische versies van de jaguar.
• Ook hier is de lijst van dieren bijna eindeloos gaande van schildpadden tot vogels.



Men dient de onderzoeken naar deze aandoeningen bij dieren zeker niet te voeren via internet. Ieder zelf respecterende wetenschapper zal ofwel het dier zelf onderzoeken, of in het bezit zijn van een bloedstaal vooraleer een dier officieel wordt omschreven als albino of melanistisch. Het beste voorbeeld zijn de foto’s die circuleren op het net van zwarte leeuwen. Dit is een reinste vervalsing en alleen mogelijk dankzij photoshop. Voorzichtigheid is dus steeds geboden wanneer men een nieuw ontdekking doet. Het zou eenvoudig zijn als leek om recht in de val te lopen en te verkondigen dat er zwarte leeuwen bestaan.


Grappenmakers zullen natuurlijk onmiddellijk verwijzen naar de Afrikaanse mens of de negroïde types, maar die hebben er uiteraard niets mee te maken. De humane vorm bestaat maar is om één of andere reden niet zo erg uitgesproken als bij andere dieren. Men spreekt in medische vaktermen over de aandoening “melanosis”. De symptomatologie is een extreme zwarte pigmentatie die als abnormaal kan worden beschouwd. Uit respect voor de mensen met dergelijke aandoening heb ik dan ook de minst gruwelijke foto uitgekozen. De ziekte is vooral kenmerken door de zwarte vlekken op de oogbol en rond de iris.


Voor beide aandoeningen zijn er geen succesvolle behandelingen. Meestal wordt er oftalmologische hulp gegeven en voor albino’s zon beschermende maatregelen genomen. Voor de rest dient er gezegd te worden dat er weinig onderzoek wordt gedaan naar de aandoeningen en men zelfs zou kunnen stellen dat men berust in de uitzonderingen.

In het fenomenale verhaal van de wonderen der natuur zijn er inderdaad ook schoonheidsfouten. Velen zien hierin een bewijs dat de natuurlijke ontwikkeling zoals wij die kennen constant in evolutie is. Het bestaan van muterende levensvormen zoals we die gretig lezen in sciencefiction verhalen zijn inderdaad meer realiteit dan fictie. De mogelijkheid dat de evolutie zij het plantaardig, dierlijk of menselijk een onverwachte evolutie neemt is niet denkbeeldig. Er moet tevens rekening worden gehouden dat door de constante intellectuele vooruitgang de levensvormen constant worden blootgesteld aan nieuwe factoren, om er maar één te noemen bijvoorbeeld radioactiviteit. Er is al wetenschappelijk bewezen dat deze aandoening kunstmatig kunnen worden aangebracht wat op zich verontrustend is.

Muterende levensvormen behoren dus wel degelijk tot de mogelijkheden en de kans dat men er meer en meer zal ontdekken blijft groeien. Planten die bijvoorbeeld kunnen overleven zonder fotosynthese zijn fascinerend. Het doet ons afvragen hoever het aanpassingsvermogen reikt van de andere levensvormen op aarde.
 

Momenteel blijven deze aandoeningen hangen in een sfeer van “rariteiten” wat jammer is, door de sleutel te ontdekken van deze mutaties zou men immers beter het leven op aarde kunnen beschermen en begeleiden. Voor de getroffen mensen zijn deze aandoeningen “onmenselijk” in meer dan één betekenis van het woord.


Hoe dan ook het zwart-wit verhaal blijft er één van verwondering en fascinatie.