In Duitsland naar school (2)

Verhuisd naar Duitsland, kinderen, wat kan ik verwachten op school? In dit 2e artikel komen de Kindergarten en Spielkreis aan bod.

Door onze verhuizing naar Duitsland zijn een hoop dingen op ons toegekomen. Naast het aanschaffen van een huis en alle zaken die daarbij komen kijken, zie Huizen kopen in Duitsland, hadden wij ook te maken met het zoeken naar scholen voor onze drie kinderen.

Wij hebben gekozen om de kinderen in Duitsland naar school te laten gaan, ondanks dat de Nederlandse grens en dus een basisschool binnen drie kwartier te bereiken is. Mijn inziens ontneem je de kinderen veel  mogelijkheden als je ze zover wegbrengt. De Nederlandse vriendjes zullen niet snel hier komen spelen, de Duitse kinderen kunnen ze niet echt leren kennen daar de Duitse taal dan toch lastiger is.
En daarbij heb ik het nog niet eens over het feit dat het een hoop gerij betekent.

Onze kinderen waren toen 6, 4 en 2. Daar wij in de zomer verhuisd zijn, zou de oudste gelijk naar de Grundschule (lagere school) gaan. De middelste kwam in aanmerking voor de Kindergarten (kleuterschool, huidige groep 1 en 2). De jongste hebben we aangemeld voor de Spielkreis oftewel de peuterspeelzaal.

Kindergarten

Na de hele feestelijke toestand van de Einschulung kwam het moment dat onze jongste dochter naar de Kindergarten mocht. Ook weer spannend natuurlijk.

In tegenstelling tot de Grundschule konden we de Kindergarten zelf uit kiezen. Wij hebben ervoor gekozen om degene te nemen die vlakbij de Grundschule stond. Dit omdat later dan de meeste kinderen mee komen naar die school. (Alhoewel…)
Hiervoor meld je je kind aan via de gemeente, die gelijk een hele papierkraam opstuurt. Ik weet niet of het in andere Bundesländer ook zo is, maar hier in Niedersachsen betaal je naar inkomen voor de Kindergarten. Als je niks aangeeft, betaal je de hoofdprijs…
Tevens kon je aangeven of je kind ’s ochtends of ’s middags daar naar toe zal gaan. Nu wilde ik graag ’s ochtends, daar dan de tijden van de kinderen dan gelijk zouden lopen. Dat ging dus helaas niet lukken, daar ik haar eerst in juni kon aanmelden. Het bleek dat toen alle ochtendplaatsen al vergeven waren.

Dit had een aantal oorzaken:
Eerst komen de kinderen aan de beurt die het jaar erop naar de lagere school gaan
Als tweede worden de kinderen van werkende ouders ingepland, mits die ’s ochtends werken natuurlijk
En als laatste worden de overgebleven plaatsen aangevuld met kinderen die daarvoor opgegeven zijn.

Een ander probleem hierbij was dat kinderen die niet in de directe omgeving kwamen (dit door de vrije keus van Kindergarten) ook voorgingen t.o.v. kinderen die dat wel kwamen, maar geen werkende ouders hadden.

Dus het eerste jaar kon ik 4x per dag gaan rijden om een kind weg te brengen of op te halen. Erg lastig soms.

Maar goed, dat was een probleem als ouder, voor het kind was het allemaal nieuw en spannend. Gelukkig was en is mijn jongste dochter er eentje die graag overal inspringt en dus zich snel op haar gemak voelde. Met één van juffen sprak zij Nederlands en de juf Platduits wat in deze buurt erg op Nederlands kan lijken. Binnen enkele weken kon ze al aardig uit de voeten met Duits.

De structuur bij deze Kindergarten was zeer open. De kinderen zullen zelf bepalen wat ze gaan doen, waarin ze dan begeleid worden door de aanwezige juffen (en een enkele keer een man). Er worden wel wat dingen aangeboden, maar ik heb altijd de indruk gehad dat de meeste kinderen gewoon lekker gingen spelen zonder die speciale dingen echt te doen. Ja af en toe.
Het valt dus niet te vergelijken met de 1e 2 groepen van de basisschool. Want ze deden niks aan het aanleren van structuur en het oefenen van blijven zitten wat je toch op de Grundschule nodig hebt.

Wat ze wel doen, is in het laatste half jaar met de kinderen die na de zomervakantie daarnaar toe gaan, een aantal keer kijken in de Grundschuleklassen.
Alvast wat letter- en cijferherkenning? Niet echt gezien en gehoord van mijn kinderen.

Hierdoor is de overgang van Kindergarten en Grundschule erg groot geworden. Van alles mogen en spelen naar stilzitten en luisteren…
Maar misschien kijk ik er wel teveel met Nederlandse ogen naar.

Spielkreis

Dit is vergelijkbaar met de Nederlandse peuterspeelzaal. Het gaat om 2 dagendelen in de week. Bij deze Spielkreis kon je alleen ’s middags terecht. En je komt natuurlijk op een wachtlijst terecht.
De jongste hebben we bij de aankoop van ons huis gelijk aangemeld, maar het zou nog even gaan duren. Gelukkig bleek een extra groep gecreëerd te worden, omdat er zo’n grote wachtlijst was. Dus in November, kort voor zijn derde verjaardag kon hij naar de Spielkreis.
Goed voor zijn Duitse taalontwikkeling, dat daarna snel vooruit ging.

In dit geval was de Spielkreis in hetzelfde gebouw als de Kindergarten, wat het voor mij een stuk eenvoudiger maakte. Trouwens ook bij de Spielkreis ben je vrij in de keuze. Dit in tegenstelling tot de Grundschule. Zie ook mijn artikel over de Grundschule.

De kinderen van de Spielkreis draaiden gewoon mee, wel in een kleinere groep met meer begeleiding, want het zijn per slot van rekening 2 tot 4-jarige kinderen.

Daar de kinderen al op de Spielkreis zijn, krijg je ze gemakkelijker aangemeld voor de Kindergarten. Daar zorgen ze dan intern voor. Ook kan je zo op tijd aanvragen dat ze ’s ochtends daarnaar toe kunnen gaan.

Schoolbus

Ook de Kindergartenkinderen en Spielkreiskinderen kunnen  met de bus er naar toe. Helaas is dit niet vrij. Wel is het zo dat je voor hen slechts de helft van het geld voor het kaartje betaald. Heb je er eentje dan kost dat ong. net zoveel als dat jezelf zou rijden, bij 2 wordt dat al een dure grap. Dit is dus een kwestie van een afweging maken.
De kinderen worden wel opgevangen bij de bus en naar het schoolgebouw begeleid. Ook op de terugreis wordt ervoor gezorgd dat de kinderen in de juiste bus terecht komen.

Deze artikelen zijn uit mijn persoonlijke ervaring geschreven. Het kan heel goed zijn dat op andere plekken in Duitsland het er toch anders aan toe gaat. Mij is in ieder geval opgevallen dat er vaak verschillen zijn tussen de verschillende Bundesländer (Bondsrepublieken). En zelfs tussen de Kreisen (midden tussen grote gemeente en provincie).

Zelf is mij vooral het geheel Kindergarten tegen gevallen, vooral ook omdat in mijn ogen de structuur ontbrak. Ik had echt het idee dat ze daar nog een jaar of 10 achterlopen. De kinderen zullen zelf bepalen wat ze gaan doen. Kinderen van die leeftijd hebben gewoon structuur nodig, die kunnen nog niet helemaal zelf bepalen wat ze willen doen.

Mij is zeer opgevallen dat het meegebrachte eten en drinken vaak nog even snel soldaat gemaakt werd op het moment dat ze afgehaald werden. De kinderen konden dan wel in de eetkeuken gaan zitten om het te nuttigen,  maar werden dus niet even per groep verzameld om zeker te weten dat het ook gebeurde. Bij navraag zeiden ze dat het niet mogelijk was, omdat er te weinig plaats was. Of was het teveel moeite? En dit is slechts een van de vele voorbeelden die ik met betrekking hierop geven kan.
Nou ja, nu de jongste op de Grundschule is, hoef ik me daar niet meer aan te ergeren.

Ondertussen ben ik met de oudste aan de volgende fase toe: de middelbare school. En dit zijn weer heel andere ervaringen.