Public

Pancreatitis, een moeilijk woord, maar een ernstige ziekte.

Xeadnl > Xead - Gezondheid

Pancreas, of te wel de alvleesklier. En dan hier een ontsteking aan. Wat houdt dat in. Wat moet ik daarover weten om het te kunnen herkennen?

Pancreatitis

Pancreatitis is de medische term voor een ontsteking van de alvleesklier (pancreas). De ziekte ontstaat door aantasting van het weefsel door eigen spijsverteringssap. Er bestaan twee vormen van pancreatitis.
- Acute pancreatitis
- Chronische pancreatitis

Chronische pancreatitis:

Mogelijke oorzaken:


Bij chronische alvleesklierontsteking is er sprake van een steeds terugkerende of langdurige ontsteking. Alvleeskliercellen sterven af en worden vervangen door littekenweefsel. Door het littekenweefsel kan de afvoergang van de alvleesklier vernauwd of verstopt raken. Door deze vernauwing of verstopping kan het alvleeskliersap niet goed afvloeien naar de dunne darm. Dit is de oorzaak van de hevige pijn.
Een belangrijke oorzaak van chronische alvleesklierontsteking is overmatig alcoholgebruik. Andere, minder vaak voorkomende, oorzaken zijn:

  • - Galstenen
  • - Een stofwisselingsziekte
  • - Erfelijke aanleg
  • - Een verkeersongeluk waarbij de alvleesklier beschadigd raakt
  • - Herhaalde aanvallen van acute alvleesklierontsteking
  • - Een obstructie van de papil van Vater als gevolg van een vernauwing of een tumor
     

In sommige gevallen is de oorzaak onbekend. We spreken dan van idiopathische alvleesklierontstekingen

Klachten / symptomen:
 

Perioden met veel klachten worden vaak afgewisseld door perioden met weinig klachten

- Hevige buikpijn:
Hevige buikpijn is de meest opvallende klacht bij chronische alvleesklierontsteking. Vooral jonge patiënten hebben veel pijn. Bij oudere patiënten is de pijn vaak minder. De pijn kan uitstralen naar de rug, linkerzij en linkerschouder. Karakteristiek voor de pijn is de neiging om voorovergebogen te gaan zitten met de knieën op de borst. Bij komende klachten zijn misselijkheid, braken, koorts en een versnelde ademhaling. Na een maaltijd nemen de klachten toe.

- Vet diarree:
Als bij het voortduren van de ziekte de productie van spijsvertingsenzymen afneemt, ontstaat er vetdiarree. Vet uit de voeding wordt door het tekort aan enzymen niet goed verteerd en verlaat onveranderd met de ontlasting het lichaam. Omdat vetten nodig zijn voor een goede opname van bepaalde vet-oplosbare vitamines, kunnen er tekorten ontstaan aan deze vitamines. Samen met de vetdiarree verdwijnen namelijk ook deze vitamines uit ons lichaam.

- Vermageren:
Als gevolg van de vetdiarree, maar ook als gevolg van de angst om te eten (door de pijn), kunnen patiënten ernstig vermageren. Diabetes (suikerziekte) kan ontstaan omdat na verloop van tijd ook de hormoonproductie (van insuline) door de alvleesklier afneemt.

- Geelzucht:
Als de ontstoken en opgezwollen alvleesklier de afvoergang van de galblaas dichtdrukt, ontstaat er geelzucht. Omdat de gal namelijk niet meer vrij door kan stromen, ontstaat er galstuwing. Het zichtbare gevolg van galstuwing is geelzucht. Hierbij zijn het oogwit en de huid geelbruin gekleurd. Op den duur kan galstuwing leiden tot ernstige leverbeschadiging (levercirrose).

- Pseudo-cyste:
Bij sommige patiënten ontstaat er een pseudo cyste. Dit is duidelijk afgegrensde holte gevuld met vocht die, afhankelijk van de grootte, allerlei klachten kan veroorzaken. Doordat de cyste tegen de maag en / of darm aandrukt, kan er sprake zijn van misselijkheid, braken en pijn. Als de cyste de galwegen dichtdrukt, ontstaat er geelzucht.

Doordat steeds meer alvleesklierweefsel verloren gaat, kan de hevige pijn bij sommige patiënten na lange tijd uitdoven. Helaas is dat lang niet bij iedereen het geval en blijft bij hen de pijn altijd aanwezig.

Behandeling:
 

Als de oorzaak van de alvleesklierontsteking bekend is dan is de behandeling in eerste instantie gericht op het wegnemen van deze oorzaak.

Medicijnen worden voorgeschreven om de hevige pijn te bestrijden of om tekorten aan alvleesklierenzymen of hormonen aan te vullen.

In sommige gevallen kan een endoscopische behandeling (ERCP) plaatsvinden. Tijdens een ERCP kan de arts met een flexibele buis (endoscoop) via de mond en de maag tot in de twaalfvingerige darm komen. Met behulp van kleine instrumenten, die op de endoscoop geplaatst kan de arts kleine galstenen verwijderen uit de afvoergang van de galblaas of alvleesklier. Ook kan de arts een kleine ingreep uitvoeren, die de afvoer van alvleeskliersap en galvloeistof makkelijker maakt. Deze ingreep, waarbij een klein sneetje gemaakt wordt bij de afvoergang, heet papillotomie. Een ander mogelijkheid is het plaatsen van een buisje (stent) in de afvoergang. Ook dit kan meestal tijdens een endoscopische behandeling plaat vinden.

In sommige gevallen is een operatie noodzakelijk om het littekenweefsel te verwijderen of ernstige pijnklachten te bestrijden. Een operatie kan ook nodig zijn om het alvleeskliersap goed door te laten stromen naar de dunne darm. Daarbij wordt de afvoergang van de alvleesklier opnieuw met de dunne darm verbonden. In zeldzame gevallen is het nodig om de hele alvleesklier te verwijderen. Het verwijderen van de alvleesklier is een ingrijpende operatie. Na een dergelijke operatie moet de patiënt veel medicijnen gebruiken.

Als er sprake is van diabetes, is behandeling door middel van medicijnen/injecties meestal noodzakelijk.

Acute pancreatitis:

Mogelijke oorzaken:

Er zijn verschillende mogelijke oorzaken voor acute alvleesklierontsteking. De meest voorkomende oorzaken zijn:

  • - Een verstopping van de afvoergang van de alvleesklier door galstenen(40%)
  • - Overmatig alcohol gebruik (30%)
  • - Onbekende oorzaak (20%) (wordt ook wel idiopathische alvleesklierontsteking genoemd)
     

In de resterende 10% van de gevallen kan de ontsteking van de alvleesklier het gevolg zijn van :
 

  • - Een complicatie van het ERCP – onderzoek
  • - Een ongeval
  • - Een doorbloedingsstoornis
  • - Een stofwisselingsziekte
  • - Een virusinfectie (o.a het bofvirus)
  • - Een tumor in de alvleesklier of in de buurt van de alvleesklier
  • - Bepaalde medicijnen

Klachten / symptomen:
 

Acute en hevige buikpijn is de meest kenmerkende klacht bij acute alvleesklierontsteking. Karakteristiek voor deze pijn is de neiging om voorovergebogen te gaan zitten met de knieën op de borst. De pijn kan uitstralen naar de rug, linkerzij en linkerschouder. Bijkomende klachten zijn misselijkheid, braken, koorts en een versnelde ademhaling. Na een maaltijd nemen de klachten toe.

Soms ontstaat er, als complicatie van de alvleesklierontsteking een ileus (darmafsluiting). Bij een ileus is het transport van voedsel en ontlasting door de darm gestagneerd. Dit veroorzaakt ernstige klachten zoals een opgezette en erg pijnlijke buik, hoge koorts en braken. U kunt in een shock raken en er ontstaat een levensbedreigende situatie.

Geelzucht kan optreden als de acute alvleesklierontsteking het gevolg is van galstenen. Dit heeft te maken met het blokkeren van de afvoergang van de galblaas door galstenen. De galvloeistof kan dan niet meer vrij naar de darm naar de darm doorstromen. Door ophoping van galvloeistof (met name bilirubine) ontstaat er dan geelzucht.

Bij een bloeding van de alvleesklier is er soms een karakteristiek verkleuring zichtbaar op de huid ronde de navel (teken van cullen) of in de zij (teken van Grey-Turner).

Behandeling:
 

Om de hevige pijn te bestrijden schrijft de arts pijnstillers voor. De behandeling is daarna vooral gericht op het voorkomen van complicaties en het wegnemen van de oorzaak: galstenen worden verwijderd, medicijnen worden vervangen, de stofwisselingsziekte wordt behandeld of u moet direct stoppen met alcohol gebruik .

Is de oorzaak onbekend, dan bekijkt de arts gedurende de eerste paar dagen hoe de klachten zich ontwikkelen. u mag geen gewone voeding eten en via en infuus wordt vocht toegediend. Via een slangetje in de neus (maaghevel) wordt het maag naar buiten afgevoerd. Is er na een paar dagen geen verbetering dan is sondevoeding nodig. Dit is vloeibare voeding die door een slangetje (voedingssonde) rechtstreeks via de neus, slokdarm en maag in de dunne darm komt. Zodra het mogelijk is, wordt weer overgeschakeld op vetarme, licht verteerbare en volwaardige voeding. De meeste patiënten zijn na een periode van 1 a 2 weken weer volledig hersteld.

Bij complicaties is behandeling op een intensive care afdeling noodzakelijk. Op deze afdeling worden allerlei verschillende lichaamsfuncties zoals bloeddruk, bloedgassen, hartslag e.d. zorgvuldig in de gaten gehouden. Zo nodig kan er snel operatief ingegrepen worden. Bij deze operatie wordt het ontstoken en afgestorven alvleesklierweefsel verwijderd.

In sommige gevallen schrijft de arts de antibiotica of andere medicijnen voor. Bij ongeveer 10% van de patiënten met acute pancreatitis is er geen verbetering en ontstat er een chronische pancreatitis
 

28/09/2012 12:07

Reacties (4) 

Voordat je kunt reageren moet je aangemeld zijn. Login of maak een gratis account aan.
03/07/2012 08:25
erg fijn artikel. informatie over gezondheid is belangrijk. dank!
03/07/2012 08:24
duidelijk artikel, goede info, goed geschreven!
03/07/2012 08:24
Goed en duidelijk ...maar als ik het lees wordt ik hypochondrisch !
03/07/2012 08:24
heel erg mooi artikel !